WOZ hoger dan ooit, massaal aantal bezwaren. Tijd voor een ander systeem?

Geschrokken van hoge WOZ

Woningeigenaren zijn ontzettend geschrokken van de hoge WOZ. Naast dat u dan meer gemeentebelasting betaalt, bent u ook meer kwijt aan inkomstenbelasting vanwege het voordeel dat de Belastingdienst toekent aan het hebben van een eigen woning. Dit wordt het eigen woningforfait genoemd. Maar ook reinigingslasten worden afgeleid van de WOZ-waarde. En een belangrijke die vaak vergeten wordt is de erfbelasting.

Bedrag aan erfbelasting fors meer door hoge WOZ

Als iemand een huis nalaat als erfenis, dan gaat de Belastingdienst qua erfenis uit van de WOZ-waarde. Erfgenamen kunnen zo tienduizenden euro’s meer kwijt zijn aan erfbelasting omdat het percentage van een veel hoger bedrag wordt genomen. Daarnaast drijft een hoge WOZ-waarde ook de verkoopprijs op van woningen, aldus bezwaarbedrijven die namens de burger bezwaar maken tegen te hoge WOZ-waardes. Want erfgenamen zullen minimaal het bedrag van de WOZ-waarde willen ontvangen bij verkoop van het geërfde omdat ze daar ook over belast worden. En het is maar de vraag of de woning ook voor het WOZ-bedrag verkocht wordt.

Zelf bezwaar maken of via een bezwaarbedrijf?

Als u het niet eens bent met de hoogte van de WOZ-waarde, dan kunt u in bezwaar gaan. U kunt eerst een taxatieverslag opvragen, waar u kunt zien met welke huizen u vergeleken bent. Dat gaat om verkochte huizen. Maar de meeste mensen willen helemaal niet verhuizen of verkopen, dus betreft de WOZ vooral een papieren waarde met behoorlijk wat financiële nadelige gevolgen. U kunt bij de gemeente zelf bezwaar maken tegen de hoogte van de WOZ. Dit hebben gemeenten liever omdat zij, als u een bedrijfje inschakelt en de WOZ-waarde te hoog blijkt te zijn, de proceskosten moeten vergoeden aan dit bedrijf. De bedrijven zijn ontstaan omdat burgers nul op het rekest kregen bij bezwaar.

WOZ-bezwaarbedrijven in verweer

De WOZ-bedrijven komen in verweer tegen het voornemen van staatssecretaris Van Rij om hun vergoeding te verminderen. Volgens eerlijkewoz.nl wordt vele duizenden keren per dag geadviseerd niet in bezwaar te gaan tegen de WOZ-waarde, als deze blijkt te kloppen. Dat scheelt de gemeentes heel veel tijd en bezwaarschriften. Een ander bezwaarbedrijf, bezwaarmaker.nl, heeft berekend dat zo’n 20 procent van de vastgestelde WOZ-waardes te hoog is ingeschat. Hierdoor betalen Nederlanders jaarlijks circa 350 miljoen euro teveel aan belastingen.

Kritiek op waardering woningen door gemeentes

Een ander kritiekpunt op het WOZ-systeem is het waarderingsproces van de gemeente om de waardes van onroerend goed te bepalen. Dit proces is nagenoeg volledig geautomatiseerd. Hierdoor ontstaan er veel fouten in de taxaties omdat ze geen rekening houden met individuele situaties. Daarbij kunt u denken aan een gedateerde badkamer, keuken en/of toilet maar ook een slechte ligging of achterstallig onderhoud. Eigenlijk zou jaarlijks bij ruim 8 miljoen woningen een taxateur langs moeten komen. Maar dat is niet alleen veel te duur, maar ook praktisch onhaalbaar.

Een mogelijk voordeel van een hogere WOZ-waarde

Soms kan er sprake zijn van een voordeel van een hogere WOZ-waarde. Als u een hypotheek afsluit, en u leent 100 procent van de woningwaarde, dan betaalt u daarvoor meestal een hypotheekopslag. Dat is een percentage extra rente op uw hypothecaire lening. De bank loopt namelijk het maximale risico qua waarde van de woning ten opzichte van de lening. Maar als de WOZ-waarde stijgt, dan kan het zijn dat u nog maar 80 procent of 60 procent van de waarde van uw woning als hypotheek heeft. In dat geval kunt u bij uw bank aankloppen met het verzoek de renteopslag te verwijderen. Dat kan zo een paar tienden aan hypotheekrente schelen. De bank loopt namelijk minder risico en u gaat minder rente betalen.

Hoge WOZ als straf op woningverbetering

Veelgehoorde kritiek is dat als u uw woning verbouwt, isoleert, of moderniseert, dit afgestraft wordt door een hogere WOZ. Velen vinden dat dit eerder tot een lagere WOZ-waarde zou moeten leiden, omdat meer belasting op verbeteren van de woning haaks staat op de ambitie tot verduurzaming.

WOZ-systeem achterhaald en duur

De Vastelastenbond vindt het WOZ-systeem niet meer van deze tijd. Er is iets grondig mis als van de 205.000 bezwaren tegen de WOZ-waarde, in meer dan 40 procent deze te hoog blijkt te zijn en vaak fors verlaagd wordt na bezwaar. De verwachting is dat dit jaar meer dan ooit bezwaar gemaakt zal worden. Een beter systeem zou een belasting op basis van het aantal bewoners op een adres zijn, aldus de Vastelastenbond. Want hoe meer mensen op een adres, hoe meer er gebruik gemaakt wordt van de voorzieningen van een gemeente.

Bezwaar maken?

De WOZ-bedrijven zien een enorme toename van het aantal bezwaren. Hun inschatting is dat dit aantal zal verdubbelen ten opzichte van vorig jaar. Hierdoor komen er minimaal 400.000 bezwaren. Door de hoeveelheid bezwaren kan het zijn dat het lastig wordt om binnen de bezwaartermijn van 6 weken iemand te spreken van de gemeente over de WOZ. U kunt ook naar een bezwaarbedrijf gaan. Zij verzorgen dan het bezwaar tegen de WOZ. Deze bedrijven krijgen alleen betaald als de WOZ verlaagd wordt. Afgelopen jaar waren gemeenten bijna 20 miljoen kwijt aan proceskostenvergoeding na een toegekend bezwaar door een WOZ-bezwaarbedrijf. De uitvoeringskosten waarbij veel gemeenten de WOZ extern laten afhandelen, bedroegen bijna 200 miljoen euro.

Uitstel door tijdgebrek

Gemeenten krijgen zoveel bezwaren op de WOZ-beschikkingen dat ze het niet meer redden om binnen de bezwaartermijn van 6 weken terug te bellen met de bezwaarmaker. Zo laat bijvoorbeeld de gemeente Amersfoort het volgende weten op haar site: “Op dit moment ontvangen we zoveel telefonische reacties dat het voor de taxateurs helaas niet meer mogelijk is om op tijd terug te bellen (voor het verlopen van de bezwaartermijn op 14 maart).”

“We vragen je daarom om via deze website bezwaar te maken tegen de WOZ-waarde. In dit bezwaarschrift kun je dan aangeven of je de taxateur wilt spreken.” Ook andere gemeenten kampen met enorme drukte door een stortvloed aan bezwaren vanwege de dit jaar erg hoog uitvallende WOZ-beschikkingen. Bij een gebruikelijke dagtekening van de WOZ-beschikking van 28 februari zou de oorspronkelijke uiterste bezwaardatum 6 weken daarna moeten liggen, namelijk op 14 april 2023. Daar komt nu dus extra tijd bij om bezwaar aan te tekenen.

Bekijk hier de hele uitzending van Meldpunt.

WOZ-waarde stijgt in 2023 gemiddeld 17 procent, terwijl huizenprijzen dalen

(Foto: MAX)