Registeren Inloggen

Last van houtrook van mijn buren, wat kan ik doen?

Veel mensen hebben last van de rook van buren met een houtkachel of open haard. Dit gaat van stankoverlast tot gezondheidsklachten. Maar wat kunt u doen om te zorgen dat deze overlast verdwijnt? Wij zetten de mogelijkheden op een rij.

Bijna de helft mensen heeft last

We stoken er maar wat graag op los in Nederland. Eén op de vijf huishoudens heeft een open haard of houtkachel en het stoken van hout wordt steeds populairder. Maar waar de één geniet van een knus haardvuurtje, heeft de ander last van stank en ongezonde lucht. In het MAX Opiniepanel geeft 45 procent van de respondenten aan last te hebben van houtrook.

Ongezonde lucht

Daarnaast draagt houtrook bij aan de luchtverontreiniging. Zowel voor de stoker als de omwonende zelf. Bij het verbranden van hout komen er schadelijke stoffen vrij die de kans op longziekten, hart- en vaatziekten en longkanker vergroten. De meest kwetsbare groepen zijn ouderen, kinderen en longpatiënten, maar op de lange termijn is houtrook ongezond voor iedereen. Duidelijke stookregels zijn er niet, maar wat kun je nou doen als je overlast ervaart?

last houtrook

In gesprek met je buren

Het is wellicht een open deur, maar het gesprek aanknopen met je buren is de eerste stap. Geef aan hoeveel last je er van hebt en wat jou zou kunnen helpen om de overlast te beperken. Dit begint al bij het soort hout dat je buurman in de kachel gooit. Is het hout droog genoeg? Is de kachel goed geïnstalleerd? Is de buurman zich bewust van het probleem? De Nederlandse Haarden en Kachelbranche geeft aan dat bij 9 van de 10 gevallen van stookoverlast, het gedrag van de stokers beter kan. De brancheorganisatie is in november een voorlichtingscampagne gestart om mensen bewust te maken van hoe ze beter kunnen stoken.

Gesprek helpt niet altijd

Het stoken van hout is een gevoelig onderwerp. Veel mensen zien het als een ‘mensenrecht’ om te stoken. Ze zijn zich er niet van bewust hoeveel overlast dit kan veroorzaken voor de buren. Longarts Hans in ’t Veen is gespecialiseerd op het gebied van luchtverontreiniging. Hij merkt dat de discussie over dit onderwerp verhardt: “Degene die vóór houtkachels is zegt: ‘Ja, mijn laatste pleziertje wordt afgenomen! Ik heb er toch recht op?’. Terwijl iemand die er last van heeft met dezelfde felheid zegt: ‘Ik ga dood door jouw ellende’. Houd toch eens wat meer rekening met elkaar en realiseer je dat als je in dicht bebouwd gebied stookt, je hele buurt meegeniet.”

Overlast melden is lastig

Helaas is er nauwelijks regelgeving voor het stoken van hout. In principe kan de stoker dus zijn gang gaan en heb je daar als buurman niet veel tegen in te brengen. Daarnaast is de vraag: wat is hinderlijk? En wat is schadelijk? D gemeente mag beleid opstellen, maar hoeft dit niet te doen.  Henke Groenwold van de GGD Amsterdam erkent dit probleem: “Op dit moment kan er bijna niks gebeuren als mensen overlast hebben. Er is een klein beetje regelgeving over de schoorsteen, maar dat is alleen met het oog op de eigen woningen. Dus de stoker wordt beschermd, maar hoe het met de buurwoningen zit, daar zijn geen regels voor”.

Toch heeft melden nut

Wel heeft het volgens Groenwold nut om overlast te melden. Hoe meer meldingen er zijn, hoe meer draagvlak er is voor de politiek om er iets mee te doen. Melding maken kan bij verschillende instanties. Onder andere bij de eigen gemeente, de GGD, de Stookwijzer of Stichting Houtrookvrij. Het aantal meldingen groeit ieder jaar, maar het zijn er nog relatief weinig. Dit komt waarschijnlijk omdat er tot nu toe nog niet op gehandhaafd kan worden. Vanaf 2020 worden meldingen die via de Stookwijzer worden gedaan, direct doorgezet naar de desbetreffende gemeente.

Zo pakt u het aan

De Stichting Houtrookvrij heeft een stappenplan ontwikkeld voor mensen die overlast willen melden:

Inventariseren
Allereerst is het belangrijk om goed te inventariseren waar de houtrook vandaan komt. Is het uw directe buurman? Of misschien zijn er wel meerdere huishoudens in uw omgeving  die de schoorsteen laten roken?

Bewijsmateriaal verzamelen
Als gesprek niet helpt, is het belangrijk om bewijsmateriaal te verzamelen van de overlast. Dit kan door het maken van foto’s, video’s, het bijhouden van logboeken en het in de gaten houden van weersomstandigheden wanneer er wordt gestookt. Hoe meer details, hoe beter de gemeente klachten kan beoordelen.

Buurtbemiddeling
In veel gemeenten is er buurtbemiddeling mogelijk of kan een onafhankelijke partij zoals de GGD of een wijkagent met beide partijen meedenken om de situatie te verbeteren.

Handhavingsverzoek
Als dat allemaal niet helpt, kun je bij de gemeente een handhavingsverzoek indienen en de gemeente is dan verplicht een onderzoek in te stellen. Stichting Houtrookvrij heeft op hun website een voorbeeldbrief die je naar de gemeente zou kunnen sturen om zo’n verzoek in te dienen.

Rechter
Tot slot is het nog mogelijk om naar de rechter te stappen, maar dit is een laatste redmiddel en dit komt de relatie met buren vaak niet ten goede.

Naar de rechter

Er zijn momenteel 10 rechterlijke uitspraken over een houtkachel en overlast in Nederland. In alle uitspraken werd de zaak ongegrond verklaard. Dit komt onder andere doordat achteraf niet meer kan worden vastgesteld of er sprake is geweest van hinder. Daarnaast zijn er  geen duidelijke regels opgesteld over gezondheidsnormeringen. Bij welke hoeveelheid en omstandigheden is houtrook nou precies schadelijk? Het komt ook voor dat er te weinig onderzoek is gedaan waardoor het moeilijk is om conclusies te trekken over de overlast. Kortom, de gang naar de rechter is niet de makkelijkste weg.

Maatregelen in huis

Het is erg belangrijk om je huis goed te ventileren, maar bij overlast van houtrook haal je veel ongezonde lucht binnen. Goede filters kunnen een deel van de fijnstof tegenhouden, maar niet alles. Bovendien is het belangrijk dat ze regelmatig worden vervangen en passen ze niet in ieder ventilatiesysteem. Als je via je ramen en roosters ventileert, kun je daar geen filters in doen. Henke Groenwold vertelt dat alles potdicht houden niet goed is voor je gezondheid. Wel is het raadzaam om de ramen en roosters bij rookoverlast tijdelijk te sluiten. “Soms lukt het mensen om afspraken te maken met een stokende buur over stooktijden. Of stokende buren geven vooraf een waarschuwing zodat men de ramen op tijd kan sluiten” vertelt Groenwold. Daarna is goed luchten extra belangrijk. De GGD is geen voorstander van luchtreinigers omdat sommige luchtreinigers ozon produceren en dat is ook schadelijk voor de longen. Daarnaast kunnen luchtreinigers een goede ventilatie nooit helemaal vervangen.

Wat doet de overheid tegen de overlast?

Zowel bij de Nederlandse Haarden en Kachelbranche als bij de tegenstanders van houtstook luidt de oproep aan de overheid om met duidelijke regelgeving te komen. Minister Stientje van Veldhoven van Wonen en Milieu laat ons weten dat ze bezig is met maatregelen en dat de emissie-eisen voor nieuwe houtkachels in 2022 door Europese wetgeving worden aangescherpt. Maar ze zegt ook: “In Nederland bepaal je zelf of je de kachel of open haard wilt branden”.

Stookalert

In november 2019 lanceert het RIVM het stookalert. Mensen kunnen zich hier vrijblijvend voor aanmelden en aan de hand van de voorspelde weersverwachtingen geeft het RIVM per provincie een advies om niet te stoken. Naar verwachting zal dit tussen de 10 en 12 keer per jaar voorkomen. Het advies is niet bindend, stokers mogen hier voor zichzelf een afweging in maken. Via de Stookwijzer, nog een website van het RIVM, kunt u per postcodegebied bekijken of er wordt afgeraden om te stoken.

Houtkachels verbieden?

Sommige mensen vinden dat houtkachels en open haarden verboden zouden moeten worden. Wat vindt u? Reageer op de stelling op het forum.

Geef een reactie

Reacties (12)

    Het is noodzakelijk dat er spoedig wet-en regelgeving komt met betrekking tot het gebruik van hout gestookte kachels en open haarden.

    Hoeveel fijnstof is slecht voor je gezondheid? Niets is duidelijk. Moet ik dit 40 uur per dag inademen????

    Het zou fijn zijn om i.p.v. stemmingmakerij met goede gegevens te komen, waar men iets mee kan.

    Helaas gaan laten heel veel mensen zich beïnvloeden door dergelijke ongenuanceerde uitzenden.

    Bij voorbaat dank voor uw reactie.

    Berd

      Hoi Bert, het is duidelijk dat je je ergert aan de reacties van mensen die er last van hebben. Overdrijven is ook een kunst zou ik zeggen, en dat geldt dan met name voor jou.. Dat er zo veel mensen klagen, is een teken dat er wel degelijk iets aan de hand is. Met stemmingmakerij heeft dit niets te maken, mensen zijn oprecht bezorgd.

    Tip voor stokers: monteer een rookgasafzuiger op de schoorsteenn wind-aangedreven of electrisch. Het vuur brandt beter, er is minder rook, en die wordt ook nog beter omhoog geblazen: minder rookneerslag in omgevende tuinen. Nadeel: ook asdeeltjes worden omhoog gezogen: neerslag op buiten drogend wasgoed.

    Meldpunt Rookoverlast ontvangt wekelijks meldingen van overlast situaties. De lokale gemeenten nemen het probleem vaak niet serieus. Zij zeggen dat ze niets kunnen betekenen voor de gedupeerde. Zelfs al stoken je buren op chemisch bewerkt hout. Meldpunt Rookoverlast heeft vele raadsleden benaderd over dit probleem. Maar ook bij de lokale politiek geven vaak niet thuis. Zo zegt de landelijke CDA, VVD en de ChristenUnie dat je bij je lokale partij moet aankloppen. En vervolgens zegt de lokale CDA dat je bij Den-Haag moet zijn. Heeft u ook overlast? Meldpunt Rookoverlast registreert alle meldingen en probeert u te helpen in de strijdt tegen overlast.

      Volgens ons democratisch stelsel mag je er vanuit gaan dat deze gekozen partijleden op zijn minst naar je luisteren en een fatsoenlijk antwoord geven in plaats van een kastje muur opmerking. Vraag waarom ze überhaupt in de politiek zitten ? Vaak veel ego en toch te weinig invloed, lastig lijkt mij. Ondertussen betalen wij deze mensen en dus mag je ze verantwoordelijk achten. Zoveel belangen, angst en macht in de politiek dat je dus maar beter kunt doorverwijzen. Zet de raadsvergadering eens een paar uur in de rook en kijk dan hoe snel ze beslissen om frisse lucht te gaan halen.

    Houtrook bepaalt voor een groot gedeelte ons leven. Houtrook van twee buren die ten zuidwesten (de meest voorkomende windrichting) vandaan komt. Gevolg als je normaal zou beluchten leef je constant in een palingrokerij. genomen maatregelen, alle raamroosters constant dicht was onvoldoende dus maar dichtgeplakt met duct tape, de huisventilatie afgezet om geen onderdruk in huis te creeeren waardoor aanzuigende werking ontstaat, geen ramen of deuren openen, niet buiten zitten, struiken en bomen verwijdert zodat in de tuin iets meer rook afvloeit naar de straat, voor frisse lucht kan alleen een raampje op een kier op het noordoosten, luct verfrisser met actieve koolfilter in de slaapkamer. Buren benadert et als commentaar ik stook wat en wanneer ik wil en dat doen ze ook namelijk nat stookhout waarop verf, teer en carboleum resten en ook met mist stoken dus ja alstublieft regelgeving en een advies uwerzijds waar ik een schrijvende luchtkwaliteitsmeter kan kopen zodat ik continue kan loggen.

      Beste Andre

      Weet zo goed waar jullie, net als ik overigens, in zitten !!
      Blijf strijd voeren, klagen en verenig je omwille van jullie gezondheid en die van de natuur.

      Sterkte !

    Als iemand zich bij mij meld met een klacht over overlast dan ga ik, als sociaal wezen in een dicht bevolkt land daar eerst eens serieus naar luisteren, daarna overweeg ik de klacht en probeer mijn overlast te stoppen of te beperken. Dit maakt deel uit van onze naastenliefde en getuigt van respect en wederkerigheid in de onderlinge verbinding die noodzakelijk is om je veilig te voelen en waarborgt hiermee onze mentale en fysieke gezondheid.
    Ondertussen zijn we zo druk met onze (primaire) behoeftes en ons eigenbelang waardoor een deel van de bevolking het zicht is verloren waar het nu werkelijk om gaat.
    Wij zijn een integraal onderdeel van onze omringende natuur, alles wat wij aan vervuiling toevoegen komt uiteindelijk cyclisch bij ons terecht. Het zij in ziektes of verandering van klimaat. Waarom, ondanks alle wetenschappelijke bewijzen en klachten, de overheid hier zijn verantwoordelijk onvoldoende in wil nemen snap ik dus heel goed. Menselijk gedrag is lastig te veranderen en moet vooral gefaseerd plaatsvinden. Ondertussen presenteert de natuur ons de rekening en lijden velen in stilte.

    3 jaar geleden verhuisd en helaas bleek dat onze nieuwe buren bij een buiten temperatuur van minder dan 15 graden de kachel stoken, ieder dag, de hele dag. Wij zitten dus vanaf oktober to mei in hun stank. Ik ben al 4 keer bij hun aan de deur geweest om te vragen of ze een beetje rekening met ons kunnen houden. Hun reactie: Hij rookt toch niet, als jij het ruikt zou ik het ook moeten ruiken, wat een onzin, dan doe je het raam maar dicht, etc. Als ik dit van te voren had geweten had ik dit huis nooit gekocht!

    Ik ben niet per se tegen hout stook, maar zoals met alle andere activiteiten: als je andere mensen overlast bezorgd moet je er mee ophouden. Ik snap niet dat er hier in NL geen regels voor zijn en niet gehandhaafd kan worden. Ik vermoed dat dit simpelweg komt doordat onze ambtenaren en rechters zelf ook maar al te graag een vuurtje stoken, een andere reden kan ik echt niet verzinnen. Voor alle voertuigen gelden de strengste milieu eisen waardoor een moderne kachel tot 6 keer meer uitstoot als een grote diesel vrachtwagen. Luchtkwaliteit is zeer eenvoudig te meten: Ik heb inmiddels een luchtkwaliteitsmeter aan mijn gevel gehangen zodat ik een melding op mijn telefoon krijg als de buren weer aan het stoken zijn zodat ik snel de ramen en luikjes kan sluiten. Tevens hou ik deze gegevens bij zodat ik tzt naar de rechter kan stappen met hard bewijs. Echter een rechtsgang blijkt een zeer moeizaam proces met weinig kans van slagen heb ik vernomen.

    Mijn eerste plan is dus om mijn buren eens te laten ervaren wat wij ervaren: komende zomer als het buiten 35 graden is en savonds de ramen open moeten om de slaapkamer af te laten afkoelen, ga ik me een vuurkorf halen en bij mij op de oprit, onder hun slaapkamerraam, een heerlijk, gezellig vuurtje stoken. Dit ga ik eens een weekje volhouden. Zeer benieuwd hoe lang het duurt voordat ze bij ons komen klagen.

    Beste lezer, er zijn in Nederland best een groot aantal longpatienten en ik kan u verzekeren dat die er fors last van hebben als er in de buurt, wel wat afhankelijk van de wind, hout of de barbeque wordt gestookt. Uiteraard zijn er in Nederland ook veel mensen die zich nergens aan storen en alleen maar aan hun eigen plezier denken. Zodra de avonden lekker wordne om buiten te zitten moet ik vluchten met alles dicht ne ook in de koudere tijden moet ikm heel alert zijn op ‘stookrook’ in de buurt en alle ramen sluiten.

    De oplossing is simpel.
    Geen houtstook verbod, iedereen mag stoken.
    Maar wel even bij je gemeente een (stook) milieuvergunning aanvragen, net zoals je een kapvergunning aanvraagt. De aanvraag wordt in het lokale krantje gemeld en buren kunnen bezwaar maken.
    Alle schone stokers en stokers in afgelegen gebieden krijgen die vergunning, want zij veroorzaken immers geen overlast.
    Alle vuile stokers in woonwijken krijgen waarschijnlijk, geheel terecht, geen vergunning omdat buurtbewoners bezwaar maken.
    .
    Dit voorstel heeft zoveel voordelen:
    – Voor de luchtverontreiniging van houtstoken is het geheel logisch en verklaarbaar dat men daar een milieuvergunning voor zou moeten hebben.
    – De politiek hoeft geen landelijk verbod in te voeren en geeft juist de burgers de middelen om probleemgevallen zelfstandig aan te pakken.
    – Ook stokers en de kachelbranche lobby moeten voorstander zijn van dit voorstel, want zij verzekeren dat je schoon en zonder overlast kan stoken en dus krijgen die stokers gewoon een vergunning.
    – De vergunning kost een paar euro waardoor alle kosten van deze regeling en handhaving zijn afgedekt.
    – De rollen worden omgedraaid. Als een stoker in een woonwijk toch wil stoken dan zal hij stook afspraken moeten maken met de buren. En hij zal zich daar gegarandeerd aan houden omdat hij anders geen vergunning krijgt. Dit werkt vele malen beter dan wanneer nu een rookslachtoffer bij de houtstoker moet gaan vragen of er afspraken gemaakt kunnen worden waar in 9 van de 10 gevallen negatief op wordt gereageerd omdat er nu toch geen consequenties voor de stoker aan vast hangen.
    .
    Een vergunningsregeling zou de ideale oplossing zijn en voorkomt de discussie van een landelijk verbod wat er toch niet zal komen. De drempel van een landelijk verbod ligt veel te hoog, maar met een lokale vergunningsregeling kunnen burgers het onderling makkelijk oplossen en goed bespreekbaar maken.
    .
    Zegt het voort, verspreid dit soort ideeën, vraag het de politiek bij de aanstaande verkiezingen.