Huurbescherming: Tweede Kamer stemt voor Wet betaalbare huur bij middenhuur in vrije sector
De Tweede Kamer heeft de lange tijd omstreden Wet betaalbare huur aangenomen. Deze wet moet zorgen voor huurbescherming in het onderste deel van de vrije sector, de zogenaamde ‘middenhuur’ van 880 à 1.100 euro per maand. Nieuw is de invoer van het puntenstelsel, bekend van de sociale huur. Wanneer de wet snel door de Eerste Kamer komt, is de ingangsdatum 1 juli 2024, anders 1 januari 2025.
Wat is het doel van de Wet Betaalbare huur?
De Wet betaalbare huur, alias de ‘Huurwet Hugo de Jonge’, heeft als doel de huurmarkt te reguleren. Zo moeten er meer betaalbare huurwoningen beschikbaar komen, met name voor middeninkomens. In deze groep zitten de zogenaamde essentiële beroepen (een term uit de coronatijd), zoals leraren, politieagenten en verpleegkundigen. De wet richt zich op het segment van de vrije huursector met een maandhuur tussen de 880 en 1.100 euro, wat inmiddels bekend staat als de middenhuur.
De wet gaat uit van een huurplafond voor dit segment van 1.123 euro per maand. Daarnaast moeten de huurprijzen van ongeveer 300.000 woningen gemiddeld met 190 euro per maand omlaag.
Voorstanders van de Huurwet Hugo de Jonge
Voorstanders van de wet (o.a.: CDA, NSC, D66, ChristenUnie, GroenLinks-PvdA, SP, Partij voor de Dieren en Volt) benadrukken de noodzaak van betaalbare woningen voor die essentiële beroepsgroepen. Ze zien regulering als een manier om exorbitant hoge huurprijzen te beteugelen. Gemeenten steunen dit streven, omdat ze willen dat middeninkomens ook in steden kunnen wonen. Het systeem van middenhuur gaat werken met hetzelfde puntenstelsel als in de sociale huur, het woningwaarderingsstelsel (WWS).
Daarbij wordt de huurprijs bepaald op basis van punten zoals oppervlakte en voorzieningen. Dit biedt huurders de mogelijkheid om een lagere huur af te dwingen als deze te hoog is volgens dit gemoderniseerde WWS. Het gaat gelden voor middenhuurwoningen tot en met 186 punten.
Tegenstanders komen vooral uit de beleggingswereld
Tegenstanders van de Wet betaalbare huur, waaronder de Raad van State en institutionele beleggers (maar ook VVD, BBB, FvD en JA21), vrezen echter dat het huurplafond het aanbod van huurwoningen zal verminderen. Ze zijn bang dat investeerders huurwoningen zullen verkopen en minder in nieuwbouw zullen investeren. Dat kan leiden tot een krimpende huurmarkt en hogere prijzen voor huurders. Maar De Jonge heeft aanpassingen gemaakt om beleggers tegemoet te komen. Zo zijn hogere huren toegestaan voor verduurzaamde of nieuwbouwwoningen.
Last-minute aanpassingen op de wet
Vóór stemming zijn er nog enkele last-minute aanpassingen aan de nieuwe wet toegevoegd:
- Verhuurders van woningen met een laag energielabel moeten extra energiemaatregelen nemen.
- Verhuurders van tochtige woningen krijgen minder punten in het huurwaardesysteem. Huurders met hoge energierekeningen krijgen zo wat extra steun.
- Verhuurders van nieuwe huurwoningen mogen tot 1 januari 2028 een opslag van 10 procent vragen op de maximale huurprijs van €1123. Dit moet voorkomen dat de nieuwbouw van huurwoningen achterblijft, omdat het rendement ontoereikend zou zijn voor beleggers.
Tweede Kamer is om, nu de Eerste Kamer nog…
Het aanvankelijke politieke landschap rond de Wet betaalbare huur is behoorlijk verdeeld. Maar de late instemming van PVV, met 37 zetels de grootste Kamerfractie, heeft de stemming in het voordeel van de voorstanders doen kantelen. Er blijven echter zorgen bestaan over mogelijke negatieve effecten op het aanbod van huurwoningen. Ook de verhouding tussen vraag en aanbod in de huurmarkt kan uit balans raken.
De Eerste Kamer met een grote BBB-fractie is nu aan zet. Het is dus nog niet voor 100 procent zeker dat de wet ingaat op 1 juli 2024. Dat hangt een beetje af van de snelheid waarmee de wet bij de senaat in behandeling komt. Daarom is een ingangsdatum van 1 januari 2025 ook nog mogelijk.
(Bron: Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, NRC, De Volkskrant, NOS, FD, Archief. Foto: ANP)
Gaat de Wet betaalbare huur het halen in de Kamer(s)? Dit zeggen voor- en tegenstanders