Alarmerend rapport: meer fatale ongelukken met oudere fietsers
Terwijl het aantal verkeersongelukken de afgelopen jaren in zijn algemeenheid fors is afgenomen, neemt juist het aantal ernstige ongelukken met fietsen toe. Vooral met oudere slachtoffers, blijkt uit nieuw onderzoek. En als er niets verandert, zal dat alleen maar toenemen. Hoe kun je verantwoord deelnemen aan het verkeer en toch genieten van je snelle stalen ros?
De cijfers
Het wordt steeds drukker op de fietspaden en de kans op ongelukken neemt toe. Ernstige ongelukken zelfs. Van de ongeveer 13.900 ernstig gewonde fietsers in 2018 was bijna een derde 70 jaar of ouder. Relatief vaak gaat het daarbij om eenzijdige ongelukken, waarbij een persoonlijke fout leidt tot een uitglijder of klap – soms met fatale afloop. Van de omgekomen fietsers is vooral het aandeel 80-plussers flink toegenomen: van 12% in 2000 tot 27% in 2019, ofwel 54 van de in totaal 203 dodelijke fietsslachtoffers. 60-plussers vormen bijna driekwart (72%) van het totaal aantal fietsdoden en 70-plussers ruim de helft (59%). Dat blijkt uit een onderzoek van de Stichting Wetensschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV): Naar meer veiligheid voor oudere fietsers; Ongevallen, omstandigheden en mogelijke oplossingen.
Oorzaken
De toename onder de ouderen komt vooral doordat er meer ouderen zijn die ook steeds meer fietsen. Problemen bij het op- en afstappen en het niet tijdig opmerken van obstakels zijn belangrijke redenen dat oudere fietsers relatief vaak gewond raken bij enkelvoudige ongevallen. Ook complexe manoeuvres, zoals het links afslaan op een kruising, komen vaak voor als oorzaak van ongevallen. Volgens het SWOV blijkt het snelheidsverschil tussen ouderen op een elektrische fiets en op een gewone fiets beperkt te zijn. En is er geen eenduidig bewijs dat elektrische fietsen voor ouderen gevaarlijker zijn dan gewone fietsen. Nog niet.
Elektrische fiets
Want de ebike wordt wel vaker gezien als mogelijke oorzaak. En onlogisch is dat niet. Vooral de zelfoverschatting van de veelal seniore berijders van de elektrische fietsen. Die hebben hun leven lang gefietst en denken: dat kan ik wel. Nou, fietsen met een motortje is wel iets waar je op z’n minst aan moet wennen. Bijvoorbeeld aan de nieuwe verhouding tussen afstand en snelheid. En als je als oudere een ongeluk krijgt, is het letsel vaak groter.
Maatregelen
Door vergrijzing en de toenemende populariteit van (elektrische) fietsen onder ouderen zal het aantal oudere slachtoffers de komende jaren verder toenemen, stelt het SWOV. Er is niet één, allesomvattende maatregel om het veiligheidsprobleem van oudere fietsers op te lossen. Het SWOV pleit voor technische oplossingen in de infrastructuur en de fietsen. En dat moet ondersteund door gerichte educatie en beschermingsmiddelen.
Cursussen
Want fietsen verleer je niet, maar fietsen op een elektrische fiets moet je wel leren. Bijvoorbeeld op de Fietsschool voor Senioren die de Fietsersbond al zo’n 10 jaar lang organiseert. https://www.fietsersbond.nl/onderweg/fietsschool/fietsinformatiedagen-voor-senioren/
Handige tips over verkeersregels en fietsveiligheid geeft Veilig Verkeer Nederland ook in de opfriscursus https://opfriscursus.vvn.nl/v/test/intro
En wie de juiste kneepjes van een voormalig topwielrenner wil leren kan terecht bij een clinic van Henk Lubberding https://www.teambuildingmetlubberding.nl/e-bike-clinics/
Onveilige remmen
En dan is de kwaliteit van de fiets ook nog wel een ding. Ook hier geldt de oude wijsheid dat goedkoop soms duurkoop is. Een recent onderzoek van de ANWB stelt dat de kwaliteit van de remmen bij budgetfietsen vaak te wensen overlaat. Bij 8 van de 10 geteste budgetfietsen rond de 1000 euro waren de remmen niet op orde. Gevolg: een langere remweg en een grotere kans op ongelukken. Wie aan een nieuwe elektrische fiets wil, zou zich juist ook qua veiligheid goed moeten laten voorlichten. https://www.anwb.nl/fiets/test/budget-e-bike-test-2020
Scholieren
Zijn het nou alleen de senioren die extra moeten oppassen? Nee, ook scholieren maken soms het fietspad onveilig. En ook onder scholieren is de ebike in opmars. En ook zij hebben ook wel eens last van zelfoverschatting.
Het SWOV onderzoek is hier terug te vinden: R-2020-22 Naar meer veiligheid voor oudere fietsers; Ongevallen, omstandigheden en mogelijke oplossingen.
(bron: SWOV, CBS, fietsersbond, anwb, MaxVandaag)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Gewoon niet zo hard gaan. Het elec. mechanisme is voor degene die weinig kracht heeft. Het is een hulpmiddel. En verder een helm op je kop, is echt niet gek. Als je het niet doet ben je mijns inziens gek. Want vallen is altijd op je hoofd. Ik draag een helm sinds ik 18 ben en ben nu 76. Iedereen lachte mij uit. Ik heb al 7 helmen versleten en mijn kop doet het nog steeds.
Het rapport meldt niks nieuws. Vijf jaar geleden vielen er ook al veel ouderen met een e-bike. Die fietsen zijn een stuk zwaarder en minder wendbaar in de bochten. Daar moet je mee om kunnen gaan. Het alarmerende is dat het aantal e-bikes op der weg inmiddels gigantisch is gestegen. Hierdoor nemen de gevaren extra toe.
[…] een stijging van 6,8 procent ten opzichte van 2021. Volgens Fonds Slachtofferhulp zijn de meeste dodelijke slachtoffers in 2022 fietsers. Er verongelukten 84 fietsers meer dan in […]