Skinnybike of fatbike? Dit is het verschil tussen deze 2 e-bikes

Wat is er aan de hand met de fatbike?

Voor we op de skinnybike ingaan, eerst de context waarbinnen alles zich afspeelt. De discussie over de controversiële fatbike bereikt almaar nieuwe hoogtepunten. Of dieptepunten. Het hangt er maar vanaf aan welke kant van de discussie u zich bevindt. Feit is dat de cijfers van ongelukken met deze zeer robuuste e-bike met het uiterlijk van een motor schrikbarend toenemen. Dit voorjaar registreert kenniscentrum letselpreventie VeiligheidNL, 115 fatbikegewonden. Dat is bijna 5 keer zoveel als in het kwartaal ervoor. Vergeleken met vorig jaar is het 23 keer zoveel als in de lente van 2023. Meldpunt heeft de gevaren van de fatbike meermaals aangestipt. Hersenletsel onder jongeren komt veel voor.

Op het moment dat de Kamer op 24 september besluit tot een leeftijdsgrens van 14 jaar én een helmplicht, komt de industrie al met een mogelijk alternatief, de skinnybike. Laat dat nou net zijn wat de minister van Infrastructuur en Waterstaat Barry Madlener al langer voorspelt. Hij pleit daarom voor maatregelen, die voor álle e-bikes gelden. Problemen, zoals hoge snelheden en onveilig gedrag door jongeren, komen niet alleen bij fatbikes voor. Regels voor een specifiek type e-bike lokken trucjes uit om die te omzeilen.

Verschillen tussen fatbikes en skinnybikes

Hoe ziet die skinnybike, het alternatief van de fatbike, er eigenlijk uit? Niet zo heel verrassend.

• Bandbreedte: fatbikes hebben brede banden (4 inch of meer), terwijl skinnybikes veel dunnere banden hebben.
• Zadel: het zadel van skinnybikes is korter en vaak in hoogte verstelbaar, terwijl fatbikes meestal een vast zadel hebben. De knieën van de berijder steken er vaak nog bovenuit. Omdat een skinnybikezadel hoger kan, wordt de hoek van de knieën groter, meer zoals die van een gewone fietser.

De skinnybike bestaat nog helemaal niet…

Overigens is de skinnybike er op dit moment nog helemaal niet, zo blijkt als Meldpunt navraag doet bij enkele fabrikanten. Op dit moment bestaat er slechts 1 prototype. Die is van het Nederlandse merk Knaap Bikes, dat samen met de concullega’s van Brekr, Phatfour, en Doppio in het Convenant Veilige Fatbikes zit. Michael Fiering, 1 van de 2 oprichters van het bedrijf legt uit hoe het zit.

“Dat model hebben we ontwikkeld, toen verzekeraars 1 jaar geleden erover spraken om fatbikes niet meer te gaan verzekeren,” zegt Fiering. “Dat is later toch niet doorgegaan. Verzekering van fatbikes bleek op een bepaalde manier toch mogelijk te zijn. Toen hebben we de verdere ontwikkeling van die skinnybike niet meer doorgezet. Maar dat ene exemplaar bleef wel in onze showroom staan.” Voor het Kamerdebat over fatbikes is dat ene exemplaar alleen maar gebruikt als voorbeeld hoe fabrikanten in de toekomst de regels zouden kunnen omzeilen. Dat is in feite het hele verhaal.

Illegale import van illegale fatbikes is het ware probleem

De branche ervaart de (vaak) illegale import van fatbikes uit China als het ware probleem. Veel van die fatbikes zijn eenvoudig op te voeren, waardoor ze veel harder gaan dan de toegestane 25 km/u. “Niet alleen de 4 bij het convenant aangesloten Nederlandse fabrikanten, maar ook enkele andere houden zich keurig aan de wettelijke regels,” verklaart Fiering. Dus die Chinese dingen zijn eigenlijk dubbel illegaal? De import en de fiets zelf voldoen beiden niet aan de regels? Fiering concludeert van wel.

Reactie van de Kamer op de mogelijke introductie van de skinnybike

De mogelijke introductie van de skinnybike heeft geleid tot verontwaardiging in de Tweede Kamer. Kamerleden van regeringspartijen, zoals Olger van Dijk (NSC) en Hester Veltman-Kamp (VVD), zijn boos dat fabrikanten nu al manieren zoeken om de regels te ontlopen. Ze zouden in hun ogen allereerst verantwoordelijkheid moeten nemen voor de verkeersveiligheid in plaats van louter gericht te zijn op hun economische belangen.

Fiering van Knaap Bikes, namens het Convenant Veilige Fatbikes, vindt dat de politici iets te voorbarig zijn in hun oordeel. “Wij gebruiken software die zo geprogrammeerd is dat onze fatbikes niet op te voeren zijn. Het is dus zeker niet zo dat wij niet aan de verkeersslachtoffers denken en alleen maar uit zijn op winst. Die skinnybike is slechts een voorbeeld van wat je gaat krijgen, als je regels gaat bedenken voor 1 specifiek type e-bike. Dan gaan er alternatieven op de markt komen. Daar kun je op wachten. Dat is de enige reden waarom we een foto van die skinnybike hebben verspreid onder de Kamerleden, maar die fiets is dus niet eens in productie.” Niet iedereen heeft kennelijk begrepen dat de foto slechts een ankeiler van de discussie is. Als discussion topic doet die dan wel precies wat het convenant wil. Er is veel discussie. En die zal voorlopig ook nog wel even doorgaan.

VeiligheidNL pleit ook voor een gelijk speelveld voor álle e-bikes

Directeur Marijntje Bakker van VeiligheidNL pleit op de eigen site ook voor een set regels voor álle e-bikes. “Het pleidooi om regels gelijk te trekken voor zowel de elektrische fiets als fatbike is om meerdere redenen zinvol. Niet alleen omdat ze lastig van elkaar te onderscheiden zijn, maar vooral ook omdat beide fietsen tot relatief veel hersenletsel leiden, wat ernstige en langdurige gevolgen kan hebben, zeker bij deze jonge doelgroep. Als je nu een uitzondering creëert voor de fatbike is het wachten op een nieuw type ‘fiets’ waarvoor weer nieuwe regels gecreëerd moeten worden.”

(Bron: NU, De Telegraaf, AD, archief, VeiligheidNL, De Fietsersbond, FietsBeraad. Foto: Convenant Veilige Fatbikes)

Grote zorgen bij instanties over ongevallen met fatbikes