verdwijning capitulatiemuseum

Betreft: mogelijk einde van het capitulatiemuseum in Rijsoord/Ridderkerk
Beste redactie, beste Elles de Bruin,
Laat ik beginnen met mij voor te stellen.
Mijn naam is Marcel van de Walle. Ik ben nu met pensioen maar ik heb zo’n 44 jaar gewerkt in het basisonderwijs in Ridderkerk waarvan het overgrote deel als leerkracht van groep 8.
Daarnaast ben ik al een jaar of dertien als vrijwilliger verbonden aan het Johannes Postmuseum in Rijsoord / Ridderkerk. Dit museum wordt ook wel het capitulatiemuseum genoemd en is virtueel te bekijken op http://www.museumschool.nl.
Mijn belangrijkste taak daar is het verzorgen van de rondleidingen.
Even iets over het museum:
In het gebouw waarin het museum is gevestigd, de voormalige christelijke lagere school in Rijsoord, is op 15 mei 1940 onder leiding van generaal H.G. Winkelman de capitulatie getekend. Dat gebeurde na het bombardement op Rotterdam op 14 mei, één dag eerder dus. En dat onder dreiging van het bombarderen van andere Nederlandse steden. Om meer bloedvergieten en verwoestingen te voorkomen zag de generaal geen andere mogelijkheid meer dan zich over te geven. Een historische plek dus. De plek waar na vijf dagen vechten tegen de Duitsers de bezetting van ons land is begonnen.
Bij de ingang van het museum staat een monument, geadopteerd door het Gemini College, een middelbare school uit Ridderkerk, met de tekst ‘Een volk dat zijn verdediging verwaarloost, zet zijn vrijheid op het spel’. Een tekst van Loe de Jong, bekend als voormalig directeur van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie en schrijver van ‘Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog’. Een tekst die, gezien de ontwikkelingen in het oosten van Europa, op dit moment erg actueel is.
In het museum, dat geopend is in mei 2000, dus exact 60 jaar na het bombardement, is de capitulatie minutieus nagemaakt. De generaals zitten er weer met authentieke uniformen aan en gelijkende gezichten. Ook de inrichting van het lokaal is verder zoals het er op de dag van die capitulatie heeft uitgezien.
In ons planetarium (een kleinere versie van het Omniversum) draaien wij o.a. een film over het bombardement op Rotterdam.
Verder is er onder andere een expositie en een film gemaakt over de Lancaster bommenwerper die in juni 1943 in Rijsoord is neergestort en pas een paar jaar geleden is geborgen.
Daarnaast zijn er in het museum een aantal andere faciliteiten die niets met de oorlog te maken hebben.
Het museum is een plek die door heel veel mensen (zowel burgers en militairen) wordt bezocht. Vele scholen (zowel basis als middelbaar onderwijs) bezoeken om educatieve redenen dit museum. In het kader van lessen over oorlog en vrede, vrijheid en democratie is dit een geliefde plek.

Het probleem waarover ik u schrijf:
Het betreft hier een particulier museum. De huidige eigenaar, Ad Los, heeft het gebouw in 1996 van de gemeente Ridderkerk gekocht. Het was toen een erg verwaarloosd pand dat al enige tijd leeg had gestaan en waar veel aan gerepareerd en gerestaureerd moest worden. Dat heeft hij op eigen kosten gedaan. Ook na de opening is er nooit om subsidie gevraagd. Het museum kan zichzelf bedruipen door de inkomsten bij de kassa rechtstreeks in het museum te investeren. Er zijn geen betaalde medewerkers. Dat is ons nu dus al 22 jaar gelukt!
Wij (Ad Los, zijn vrouw en ik) zijn nu op een leeftijd gekomen dat het tijd wordt om na te denken over opvolging. Zelf hebben wij geen kinderen die het van ons over zouden willen of kunnen nemen. Het museum kan en zal langer bestaan dan wijzelf. Zo is langzaam het idee ontstaan om het museum te verkopen zodat het door iemand anders voortgezet kan worden (met of zonder onze inbreng) en voor toekomstige generaties behouden kan blijven.
Voor alle duidelijkheid vermeld ik ook dat Ad Los twintig jaar lang gemeenteraadslid van Ridderkerk is geweest (tot de verkiezingen afgelopen voorjaar).
In het koopcontract uit 1996 staat de clausule dat bij eventuele verkoop de gemeente het eerste recht van koop heeft. Uiteraard heeft Ad Los daarom de gemeente Ridderkerk ook als eerste op de hoogte gebracht van zijn voornemen het museum te willen verkopen.
Ook vermeld ik even dat de gemeente Ridderkerk het pand waarin het museum is gevestigd, tijdens de coronatijd als gemeentelijk monument heeft aangewezen en er beslag op heeft laten leggen om verkoop te voorkomen.
De gemeente heeft hierop laten weten wel het pand terug te willen kopen maar niet de inhoud. Dus het pand zonder museum. Dat was natuurlijk niet wat wij voor ogen hadden. Wij vinden uiteraard dat deze historische en educatieve plek niet verloren mag gaan.
Daarop is aan de gemeente gevraagd of zij af zouden willen zien van de bovengenoemde clausule. Er blijken voldoende particulieren te zijn die het willen kopen en het museum willen voortzetten.
In eerste instantie ging de gemeente daar mee akkoord maar heeft die toezegging later weer ingetrokken. Het mag nu dus niet aan particulieren verkocht worden.
Het liefst zien wij dat het museum in gemeentelijke handen komt. In onze ogen is dat de beste garantie het museum voor lange tijd te bewaren.
Een en ander heeft er toe geleid dat het tot een rechtszaak is gekomen van het museum tegen de gemeente. Helaas hebben wij deze rechtszaak verloren en vindt de rechter dat het recht van eerste koop voorrang heeft boven het behoud van deze historisch plek. Die uitspaak is 10 mei geweest. Natuurlijk zijn wij in hoger beroep gegaan. Dat moet nog dienen.
Als er niets verandert, zal het museum binnenkort veegschoon opgeleverd moeten worden. Dan rest er niets meer dan een leeg klaslokaal met wellicht wat zwart-wit foto’s. Een plek die voor niemand de moeite waard zal zijn om te bezoeken. Een historisch plek die verloren gaat voor educatie van vredesonderwijs. Oneindig zonde!
Middels een constructie houding van beide moet er toch een mogelijkheid bestaan om deze gedenkwaardige plek in ere te houden.
U zult mijn vraag al begrijpen:
Kunnen u en uw organisatie iets doen om dit museum te redden? Om er op de een of andere manier voor zorgen dat er iets gebeurt waardoor dit behouden kan worden voor de toekomst.