Stel tijdig een levenstestament op en blijf zo onzelfstandigheid een stap voor
Er zijn 2 soorten testamenten. De bekendste van de 2 is die voor na uw overlijden. Maar er is er ook een die vaak over het hoofd wordt gezien. Dat is het levenstestament, juist bedoeld voor zaken die tijdens uw leven spelen. Dan gaat het om zaken waar u misschien door ziekte zelf op een gegeven moment niet meer toe in staat bent. Dat strekt zich uit van financiële tot medische zaken.
Stel een levenstestament op voordat het te laat is
Een levenstestament is een juridisch document dat iedereen kan opstellen om wensen en beslissingen vast te leggen op bijvoorbeeld medisch en persoonlijk vlak. Dat kan gaan spelen als mensen wilsonbekwaam of incapabel worden om zelfstandig belangrijke beslissingen te nemen. Dan pas treedt zo’n document in werking, anders niet. Denk hierbij aan situaties als bijvoorbeeld ziekte of dementie. Ook kan het ingaan als iemand in coma ligt na een zwaar ongeval.
Het verschil met een gewoon testament is dat de persoon in kwestie nog leeft. In het andere geval gaat het pas in na de dood. Wat de 2 gemeen hebben, is dat een tijdige opstelling ervan een hoop problemen kan voorkomen. Er hoeft door familieleden niet meer gevochten te worden om wie de leiding neemt. Meldpunt heeft eerder notarissen aan het woord gelaten die pleitten om op tijd de zaken voor na de dood te regelen. Hetzelfde kan men zeggen van het levenstestament voor levenszaken. Veel mensen denken iets van ‘dat komt nog wel’, maar dan is het meestal al te laat.
Moet u daarvoor naar de notaris?
Het is niet direct nodig om hiervoor naar een notaris te gaan. U kunt het ook zelf doen en ondertekenen. Maar voor de bewijskracht van uw wensen en beslissingen is dat natuurlijk wel te prefereren. Zo kan de notaris ervoor zorgen dat het levenstestament in het Centraal Levenstestamentenregister wordt opgenomen. Dat scheelt later een hoop discussie. Overigens staat in dat register niet de inhoud van dat speciale testament, maar wel bij welke notaris die is opgesteld en in te zien voor belanghebbenden.
Een levenstestament kost meestal 300 euro, maar dat kan verschillen per notaris. Bovendien is het afhankelijk van uw persoonlijke wensen. U kunt het zo groot maken als u wilt.
Achtergronden
De opsteller van een levenstestament benoemt een gemachtigde (gevolmachtigde), die de verantwoordelijkheid krijgt om bepaalde beslissingen te nemen. Deze persoon geniet het volste vertrouwen, maar hoeft niet per se een familielid te zijn. Die vastgelegde beslissingsbevoegdheid kan er zijn over medische behandelingen, financiële en persoonlijke zaken. Ook de verzorging van huisdieren kan tot in de puntjes geregeld zijn. Het document bevat alle instructies en wensen.
Wat moet of kan er staan in een levenstestament?
Financiële zaken: hoe gaat het verder met het financiële beheer over uw zaken, als u dat zelf niet meer kunt? U kunt een bewindvoerder aanwijzen, zodra u wilsonbekwaam wordt. Wie niets regelt krijgt vaak te maken met de benoeming van een bewindvoerder door de kantonrechter. Vaak leidt dit tot conflicten in families.
Medische wensen: welke medische behandelingen wenst de opsteller van het document wel of niet te ontvangen? Moet er reanimatie komen? Zijn levensverlengende maatregelen en palliatieve zorg gewenst? Wilt u euthanasie? Hoe staat u in orgaandonatie? Veel mensen laten zich op dit vlak adviseren door de KNMG, de beroepsorganisatie van artsen. Ook ouderenbond ANBO geeft hierover advies. Hier wordt tegenwoordig al wat anders over gedacht (zie onder).
Persoonlijke wensen: wat zijn uw persoonlijke voorkeuren? Welke sociale contacten wilt u nog bijvoorbeeld? De verzorging van huisdieren valt hier ook onder.
Duur en beëindiging: in het document kunt u begin en einde aangeven. Want wie uit een coma ontwaakt, kan wellicht na verloop van tijd weer zelfstandig beslissingen nemen.
Medische keuzes
De laatste jaren gaan er stemmen op dat medische zaken in een levenstestament op te nemen tamelijk zinloos is. De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE), die zich inzet voor keuzevrijheid aan het einde van het leven, bevindt zich in dat kamp. De NVVE pleit ervoor dat notarissen dit juist níet doen, zegt persvoorlichter Rob Edens. “Het biedt slechts schijnzekerheid. De consument is gebaat bij overzichtelijkheid: voor financiële en materiële zaken ga je naar de notaris, maar medische wensen bespreek je met je arts. Net als dat je je nalatenschap niet regelt bij de huisarts, regel je je medische wensen niet bij de notaris.”
Gemoedsrust en duidelijkheid
Een levenstestament biedt gemoedsrust en duidelijkheid voor de opsteller ervan en diens omgeving. Het zorgt ook voor nog een beetje controle van de hoofdpersoon om wie het draait. Want alles kan tot in detail geregeld worden.
(Bron: ANBO, KNMG, notaris.nl, AD. Foto: Shutterstock).
Zelf bepalen naar wie uw erfenis gaat? Dat regelt u zo bij testament