Medische keuzes zinloos in levenstestament bij wilsonbekwaamheid, zeggen experts
Wat regelt u wel en wat niet bij een levenstestament, in het geval u dat later zelf niet meer kunt bepalen? Meestal zijn allerlei financiële zaken uitstekend vooraf te regelen. Maar hoe zit dat met medische keuzes? De praktijk blijkt weerbarstiger. Een groep professionals noemt het zelfs ‘zinloos’.
Wat is een levenstestament ook alweer?
Meldpunt heeft diverse malen het levenstestament aan de orde gebracht. Allereerst: wat is het ook weer? Een levenstestament is een juridisch document waarin u medische, financiële en persoonlijke wensen vastlegt voor het geval u door ziekte of ongeval wilsonbekwaam wordt. Een gemachtigde kan namens u beslissingen nemen. Het biedt gemoedsrust, voorkomt conflicten en is bij voorkeur opgesteld bij een notaris voor bewijskracht.
Eerder gemaakte medische keuzes in levenstestament passen niet meer als het eropaan komt
Hoewel een levenstestament bij de notaris persoonlijke, financiële en medische wensen vastlegt, is het in de praktijk knap lastig als het om medische keuzes gaat. Zo kan iemand hebben vastgelegd dat hij/zij niet meer gereanimeerd wil worden. Maar als het erop aankomt, kan een zorgverlener of arts niet even iemands levenstestament gaan opvragen bij de een of andere notaris. Dat werkt niet zo. Artsen zijn ook niet verplicht om zo’n document te volgen. De situatie kan heel anders zijn dan eerder vastgelegd.
Sabine Netters, medisch specialist in palliatieve zorg en oprichter van Carend (centrum voor palliatieve zorg), legt in De Stentor uit dat een notarieel vastgelegde wilsverklaring medisch gezien daarom weinig waarde heeft: “Het zijn ook geen wensen die je statisch en eenmalig kunt vastleggen. Hoe stellig je ook bent als je nog gezond bent; als je ongeneeslijk ziek wordt kunnen grenzen vervagen.”
Gesprek over medische keuzes hoort thuis bij de zorgverlener, niet de notaris
Volgens Netters en veel huisartsen hoort het gesprek over reanimatie, euthanasie of andere medische keuzes thuis bij de zorgverlener, maar zeker niet bij de notaris. Notarissen benadrukken dat medische wensen slechts kort besproken worden tijdens het opstellen van een levenstestament.
Het accent ligt vooral op de financiële zaken. Denk daarbij aan het benoemen van een gevolmachtigde voor vermogenskwesties. Patiënten moeten met hun arts praten over hun medische wensen. Uiteraard moeten zij daartoe dan wel nog in staat zijn. Een levenstestament kán bij de zwaarste beslissingen soms wel uitsluitsel geven over de uitdrukkelijke wens van de betrokkene.
Publieksbijeenkomsten
Carend organiseert momenteel publieksbijeenkomsten om grote misverstanden over levenstestamenten en medische wensen te verhelderen. Tijdens deze sessies, samen met notarissen en huisartsen, bespreken ze onderwerpen zoals het stervensproces en medische beslissingen.
(Bron: Carend, De Stentor, NU.nl, archief. Foto: Shutterstock)
Stel tijdig een levenstestament op en blijf zo onzelfstandigheid een stap voor