Dit betekenen de Europese verkiezingen voor consumenten
Op 6 juni 2024 vinden de Europese Verkiezingen plaats. Voor veel kiezers is Europa een heel abstract begrip. Het leeft doorgaans niet heel erg. Mede daardoor valt de opkomst altijd lager uit dan bij verkiezingen voor de Tweede Kamer. Maar wist u dat de Europese verkiezingen een grote impact hebben op u als consument? Denk alleen maar eens aan de grote transities van het moment op het gebied van klimaat, energie en digitalisering. We leggen het uit.
Wat staat er voor consumenten op het spel bij de Europese verkiezingen?
Allereerst is het van belang om te weten waar u precies voor stemt en hoe de Europese verkiezingen werken. In dit artikel kunt u dat lezen. Tot zover de vorm, dan gaan we nu in op de inhoud van deze verkiezingen. Wat gaat u ervan merken?
Bij de Europese verkiezingen op 6 juni (tot en met 9 juni) 2024 zijn er verschillende aandachtspunten die directe gevolgen kunnen hebben voor consumenten. Die liggen vrijwel allemaal op het terrein van de grote transities: energie, klimaat en digitalisering. Op deze terreinen moeten de komende jaren knopen doorgehakt worden. Niet alle partijen denken daar hetzelfde over. U kunt de onafhankelijke Europese stemwijzer (of die van kieswijzer of kieskompas) raadplegen om zelf uw keuze te kunnen bepalen.
Klimaat en milieu
De EU is al langere tijd bezig met regelgeving tegen de klimaatverandering, onder andere de even geliefde als gehate Green Deal. Ligt er maar een beetje aan aan welke kant u staat. Door wetten (en subsidies) voor duurzame productie en consumptie of belastingen op vervuilende producten, merkt de consument er sowieso wat van. Dat is boven op de oudere, al bestaande economische aandachtspunten gekomen.
Consumentenbescherming is thema bij verkiezingen
De invloed van de Europese Unie op consumenten omvat vanaf de oprichting van voorloper de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal in 1952 verschillende aspecten van het dagelijks leven. Dat gaat allemaal gewoon verder na de komende Europese verkiezingen. De voorbije jaren is er weer veel wetgeving opgesteld met het doel u als consument te beschermen. Denk hierbij aan regels voor garanties, retourzendingen en vooral productveiligheid.
Interne markt met vrij verkeer van personen, goederen en diensten
Op z’n best werkt de EU als de Verenigde Staten. 51 staten vormen samen 1 Amerika. In dat gebied kan elke Amerikaan vrij reizen zonder paspoort. Hetzelfde geldt voor goederen en diensten die zonder belemmeringen verhandelbaar zijn in dat grote land. Die gedachte zit ook achter de EU, een soort ‘Verenigde landen van Europa’. In deze 27 landen bestaat er ook een vrij verkeer voor personen, goederen en diensten.
Doordat er een interne markt is, kunnen consumenten binnen de EU gemakkelijk producten en diensten kopen uit andere lidstaten. En dat bevordert de concurrentie, de prijzen en uiteraard de keuze. Voor sociale partners, vakbond FNV en werkgeversorganisatie VNO-NCO is stemmen bij de Europese verkiezingen op 6 juni 2024 een absolute no-brainer, iets wat we vanzelfsprekend moeten doen. De vakbond wijst daarbij onder meer op kersverse EU-wetgeving over minimumlonen. Het effect op de werkvloer en op Europese werknemers is direct voelbaar.
Voedselveiligheid, veilige producten en medicijnen
Voor sommige tegenstanders slaat de regelzucht van Brussel weleens te ver door. Niettemin heeft de EU strenge normen en regelgeving op het gebied van voedselveiligheid en productveiligheid. Die is bedoeld voor iedereen. Dat daar eenheid in zit voor alle lidstaten, zorgt voor een hoop duidelijkheid. Dat moet consumenten beschermen tegen schadelijke of misleidende producten. Ook dat is een vast thema bij Europese verkiezingen.
Dankzij de EU is ook de consumenteninformatie door de jaren heen sterk verbeterd. EU-regelgeving vereist namelijk dat producten duidelijk gelabeld worden. Er moet informatie op staan over bijvoorbeeld ingrediënten en voedingswaarden. Zo kunnen mensen zelf hun keuze maken. Voor medicijnen en vaccins zijn er Europese goedkeuringsregels voordat ze veilig gebruikt kunnen worden.
Privacyregels
Sinds 2018 is er de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), in Europa bekend als The General Data Protection Regulation (GDPR). Die bevat regels over privacy. In deze tijden van digitalisering en big tech lopen persoonlijke gegevens van klanten algauw gevaar. Grote techbedrijven als Apple, Google en Meta (moederbedrijf van Facebook en Instagram) zijn al regelmatig op de vingers getikt, omdat ze zonder toestemming data van Europese burgers gebruiken. Zo krijgen gebruikers ongevraagd gerichte advertenties gebaseerd op hun gebruikersprofiel. Dat mag niet in de EU.
Zulke regels zijn opgesteld om de Europese consumenten te beschermen tegen machtige bedrijven. Meta heeft het advertentiebeleid al aangepast met betaalde abonnementen die gegarandeerd reclamevrij zijn.
(Bron: EU, Rijksoverheid, diverse verkiezingsprogramma’s, VNO-NCW, FNV, archief, MAX Vandaag. Foto: ANP)
Wat weten sociale media allemaal en wat mogen ze met uw gegevens?