Deel van pensioen duizenden PTT-werkneemsters verdwenen

ABP pensioenen overgenomen door PTT-pensioenfonds

Alle tot dan toe bij ABP opgebouwde pensioenen werden in 1989 namelijk overgeheveld naar het toen nieuwe PTT-Pensioenfonds (tegenwoordig PostNL en KPN). ABP berekende voor elke werknemer het vaste pensioen tot aan de privatisering. ABP betaalde de waarde van deze pensioenen aan het PTT-fonds. Dat nam voor elke PTT-er het door ABP berekende en betaalde pensioen over als vast startbedrag. Dit werd vastgelegd in een eerste pensioenoverzicht.

‘Garantietoeslag’

Tot zover gaat alles goed. Maar 2 jaar later stuurt het PTT-fonds naar alle vrouwelijke PTT’ers een nieuwe pensioenberekening. Een deel van hun vaste ABP-pensioen is per 1 januari 1989 voorwaardelijk geworden. Dit betekent dat het pensioen is onderverdeeld in een vast pensioen en een door de PTT zelf in het leven geroepen zogenoemde ‘garantietoeslag’. Gemiddeld 1/3e van het pensioen wordt onderdeel van deze ‘garantietoeslag’. In de jaren erna wordt die ‘garantietoeslag’ steeds kleiner, totdat deze volledig verdwijnt, zo ontdekt MAX-Ombudsman Rogier de Haan.

Mevrouw Admiraal doet in de uitzending van Meldpunt op 13 december haar verhaal. Vanaf 1976 werkt zij bij het Amsterdamse sorteercentrum van de PTT. Op 31 december 1988 heeft ze 1.726 gulden aan vast jaarlijks pensioen opgebouwd. Een dag later, de dag van de privatisering, is daar nog maar 922 gulden van over. De rest van haar al opgebouwde pensioen is door het pensioenfonds veranderd in garantietoeslag. In de 10 jaren erna verdwijnt deze garantietoeslag volledig. Mevrouw Admiraal is niet de enige die dit overkomt. In totaal raken zo’n 15.000 PTT-vrouwen op 1 januari 1989 een groot deel van hun vaste pensioen kwijt. En daardoor is hun maandelijkse pensioen nu, tientallen jaren later, fors lager.

De Haan ontdekte ook waarom het PTT-fonds de pensioenen van de PTT-werkneemsters kortte. Vrouwen hadden bij ABP tot 1986 een pensioenvoordeel ten opzichte van mannen. Dat had een goede reden. In die tijd hadden getrouwde vrouwen nog geen eigen AOW-recht; alles ging naar hun man. Ter compensatie was in de ABP-wet vastgelegd dat vrouwen een hoger ABP-pensioen opbouwden. ABP heeft dat voordeel tot op de dag van vandaag intact gelaten. Maar het PTT-fonds zette daar met terugwerkende kracht een streep door. Let wel: dat deed het fonds pas nádat het van ABP het geld had ontvangen voor de hogere pensioenen, volgens de pensioenberekening van ABP. Oftewel: het PTT-fonds ontving pensioengeld waar de PTT-vrouwen voor hadden gewerkt, maar betaalde dit niet aan ze uit.

Deze verdwijntruc is tot nu toe nooit aan het licht gekomen. Volgens de Ombudsman is dat niet zo vreemd. Volgens de PTT zou iedereen het al opgebouwde pensioen behouden. Ook de term “garantietoeslag” wekt dat vertrouwen.

Geen compensatie

De afgelopen periode is de MAX Ombudsman met het huidige KPN en PostNL het gesprek aangegaan over de mogelijkheden van een financiële compensatie. De fondsen zijn daar op dit moment echter niet toe bereid. De “garantietoeslag” is volgens hen destijds afgesproken door vakbonden en de PTT, om de pensioenen eerlijker te maken. De MAX Ombudsman is dit niet met de fondsen eens: “Nergens staat dat de al opgebouwde vaste pensioenen zouden worden gekort. In tegendeel: in een informatieboekje dat de PTT destijds uitgaf over het dan nieuwe PTT-pensioen, staat dat men hoe dan ook het bij ABP opgebouwde pensioen behoudt”:

“Is het opgebouwde pensioen volgens de eindloonregeling van de nieuwe pensioenvoorziening hoger, dan krijgt de deelnemer aanspraak op dit (hogere) pensioen. Is het ouderdomspensioen volgens de nieuwe pensioenvoorziening lager, dan krijgt de deelnemer behalve dit pensioen ook nog aanspraak op het verschil van dit pensioen met het ABP-pensioen”. (Bron: “Pensioenregeling in het kort”, uitgegeven door PTT Nederland N.V. in december 1988)

“Vervolgens wordt uitgelegd dat dit verschil wordt aangemerkt als emolumentenpensioen. Dat is een vast onderdeel van het ouderdomspensioen, dat meebeweegt met de indexaties, en dus juist groter wordt in plaats van te verdwijnen. In plaats van deze belofte na te komen, heeft het fonds elk jaar een stukje van hun al opgebouwde pensioen teruggepakt.  De huidige waarde schatten we in totaal op zo’n 200 miljoen euro. Nogmaals: de fondsen vinden dit eerlijk. Onze advocaat heeft inmiddels contact opgenomen met de fondsen. Wordt vervolgd ”, aldus Ombudsman De Haan.

Heeft u vóór 1986 ook bij het staatsbedrijf PTT gewerkt en pensioen opgebouwd? Meldt u zich dan hier. Onderaan die pagina vindt u een formulier. Als u daar uw gegevens achterlaat, houdt MAX Ombudsman u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.

Reactie pensioenfondsen

In reactie op de brief van de advocaat van Omroep MAX en de uitnodiging van de redactie van Meldpunt om te gast te zijn in de uitzending van 13 december hebben de pensioenfondsen als volgt gereageerd:

“Wij, Pensioenfonds KPN en Pensioenfonds PostNL, hebben een brief ontvangen van een advocaat die namens Omroep MAX aandacht vraagt voor de pensioenopbouw bij ABP tot 1 januari 1986 van gehuwde vrouwen die vanaf 1989 bij ons hebben deelgenomen. In de uitzending van Meldpunt van 13 december wordt aandacht aan deze kwestie besteed. Wij willen in deze reactie kort de gezichtspunten van de pensioenfondsen belichten. Wij zullen ons beperken tot de hoofdpunten uit de brief van de advocaat.

1. Alle door de pensioenfondsen van ABP ontvangen gelden zijn voor pensioen. Anders dan Omroep MAX stelt, wordt van het ABP ontvangen geld ook daadwerkelijk gebruikt voor pensioen. De wijze van aanwenden ligt vast in de destijds vastgestelde reglementen.

2. Wij behandelen iedereen gelijk. Voor iedereen is rekening gehouden met de AOW-inbouw voor een gehuwde. Dat was de opdracht aan ons als pensioenfondsen. Daarmee behandelen we iedereen gelijk.

3. Wij nemen niemand wat af. Anders dan Omroep MAX stelt is er geen sprake van een afname van pensioenen. Iedereen krijgt minimaal het bedrag gelijk aan het ABP-pensioen dat hij of zij had op de dag van de privatisering, 1 januari 1989.

4. De wijze waarop wij pensioenen behandelen vloeit voort uit aan ons door sociale partners verstrekte opdracht. Zij hebben destijds gekozen voor de AOW-inbouw voor een gehuwde, voor zowel gehuwde mannen als voor gehuwde vrouwen. Wel zo eerlijk. Als groepen daar bezwaar tegen hebben, hadden ze dat toen moeten uiten.

Wij als pensioenfondsen rekenen het tot onze taak om zoveel mogelijk transparant te zijn over het minimum ouderdomspensioen voor oud PTT-ers. Het betreft complexe materie, en om die helder uiteen te zetten vraagt zorgvuldige voorbereiding van onze kant. Vandaar dat wij er in het algemeen voor kiezen om, zoals nu, schriftelijk te reageren en alleen deel te nemen aan een uitzending (van Meldpunt of anders) als wij van tevoren een vragenlijst of specificatie ontvangen. Dat komt de kwaliteit van onze antwoorden en dus ook van de voorlichting aan onze betrokkenen ten goede.”

(Foto: MAX)