Hieraan herkent u een WhatsApp-oplichter

Zo werkt oplichting via WhatsApp

U krijgt een alarmerend bericht van een familielid of vriend via WhatsApp binnen. Uw dochter of zoon, of misschien wel uw beste vriend heeft dringend geld nodig. Maar de bank heeft een storing dus kunnen ze niet bij hun rekening. Uw contact vraagt u geld voor te schieten. Of misschien biedt u het zelf wel aan, net zoals gedupeerde Violet Falkenburg bij haar ‘dochter Hanna’ deed.

U krijgt geen argwaan, de app is immers van een dierbare en zijn of haar foto staat bij het bericht. Maar helaas, in veel gevallen is er sprake van een oplichter die u op een slimme manier geld probeert af te troggelen.

Informatie van social media

Het is leuk om foto’s van uw kinderen en kleinkinderen te delen met familie en vrienden via social media, maar het brengt ook risico’s met zich mee. Criminelen maken bij WhatsApp-fraude gebruik van alle informatie die ze over u en uw vrienden vinden. Uw 06-nummer, bijvoorbeeld via een advertentie op Marktplaats of op uw website. Of informatie over familie en vrienden die ze vinden op Facebook. Een oplichter kan een op internet gevonden foto instellen als profielfoto. Daardoor denkt u dat u met een bekende te maken hebt.

Het komt veel voor

De Fraudehelpdesk, het meldpunt voor oplichting, merkt een enorme stijging van het aantal meldingen van WhatsApp-fraude. In 2017 kwamen er 49 meldingen binnen, in 2018 waren dat er maar liefst 649. Het ging om 140 gedupeerden die gezamenlijk 300.000 euro kwijt waren aan oplichters. De gemiddelde schade is rond de 2.000 en 3.000 euro, dat zijn fikse bedragen. Volgens de Fraudehelpdesk is dit het topje van de ijsberg. Niet iedereen doet aangifte, vaak ook uit schaamte.

U kunt het voorkomen

Om te voorkomen dat WhatsApp-oplichting u overkomt, beschrijft Meldpunt in deel 1 van dit artikel 5 kenmerken waaraan u een oplichter herkent. In deel 2 beschrijven we hoe u oplichting kunt voorkomen.

5 kenmerken van een WhatsApp-oplichter

1) Onbekend nummer

De ‘goede bekende’ gebruikt een onbekend nummer. De reden is een smoesje: ‘mijn telefoon is gestolen’, ‘ik heb een nieuwe provider’. Je neemt niet zomaar een nieuw nummer. Dat hoeft ook helemaal niet als je telefoon is gestolen of als je kiest voor een andere provider.

2) Geld

Uw nepzoon of dochter, of ‘goede vriend’ heeft geld nodig, omdat er bijvoorbeeld een schuld of een rekening niet is betaald.

3) Tijdsdruk

‘Ik moet voor 14.00 uur vanmiddag betalen anders wordt er beslag gelegd’. Dat zei de nepdochter van Violet Falkenburg tegen haar. Er is altijd haast bij de betaling. De oplichter wil namelijk niet dat u te lang na denkt. Het is een noodgeval en u bent de reddende engel.

4) Bellen lukt niet

Violet Falkenburg probeerde haar ‘dochter’ te bellen. Kenmerkend voor WhatsApp-fraude is dat dit nooit lukt. De oplichter neemt niet op en communiceert alleen via WhatsApp. Hij gebruikt smoesjes als ‘ik zit in de trein’, of ‘ik krijg geen verbinding’. En de oplichter is razend slim: hij belt u soms wel, maar hangt ook meteen op. Vervolgens appt hij dat hij u probeert te bellen maar dat u niet opneemt. U ziet een gemiste oproep, dus u denkt: mijn zoon of dochter belt mij echt, er is alleen even geen verbinding. Zo proberen ze u om de tuin te leiden.

5) Combinatie van factoren

Uw dochter kan best een nieuw telefoonnummer hebben. Het kan ook voorkomen dat een bekende niet kan bellen omdat een provider een storing heeft. Het gaat bij WhatsApp fraude altijd om een combinatie van deze dingen. Dus als een bekende een nieuw telefoonnummer heeft, direct geld nodig heeft en u kunt hem of haar niet bereiken, dan moeten de alarmbellen gaan rinkelen.

Zo voorkomt u WhatsApp-oplichting

U denkt dat u misschien te maken hebt met een oplichter, of u herkent de punten die hierboven zijn beschreven. Wat moet u dan doen? In deel twee van dit artikel leest u 7 manieren om de oplichter te controleren, en om te zorgen dat u en uw geld veilig blijven.