Het aantal oplichting-sms’jes explodeert
Het aantal klachten over valse sms-berichten neemt fors toe. Oplichtersbendes vissen met deze berichten naar inloggegevens van gebruikers om hen te beroven. Vanaf juli 2019 krijgt de Betaalvereniging Nederland hierover tussen de 10.000 en 15.000 meldingen per maand. De schade loopt waarschijnlijk in de miljoenen euro’s.
Explosie
Betaalvereniging Nederland en de politie zetten deze cijfers op een rij op verzoek van Meldpunt. In de uitzending van 27 september stelt Betaalvereniging Nederland dat criminelen minimaal honderdduizend, vermoedelijk honderdduizenden, oplichting-sms’jes per maand versturen. De afdeling Cybercrime van de politie zegt dat vanaf augustus, vergeleken met vorig jaar, sprake is van een verdriedubbeling van het aantal aangiftes. Deze vorm van oplichting wordt ook wel ‘smishing’ genoemd, een samenvoeging ‘sms’ en ‘phishing’. De totale hoeveelheid phishing, inclusief misleiding via de e-mail, schat de Betaalvereniging momenteel tussen de half miljoen en één miljoen berichten per maand.
Georganiseerde misdaad
De politie noemt deze vorm van oplichting ‘georganiseerde misdaad’, zeker gezien de schaal waarop de oplichting plaatsvindt. ‘Het gaat vaak om groepen van 2 tot 6 mensen die vanuit het buitenland opereren’, zegt Fred Ootes, teamleider Cybercrime van de politie in Meldpunt. Hij sluit niet uit dat er ook bendes in Nederland actief zijn. Voor de recente smishing-aanvallen is nog niemand opgepakt.
9.000 euro foetsie
Politie en Betaalvereniging Nederland reageren in de uitzending op de ervaring van smishingslachtoffer Isha Schoots. Op reis in Tsjechië krijgt hij kort na elkaar twee alarmerende sms’jes, zogenaamd van zijn bank Triodos. In die berichten staat dat verdachte transacties gedaan zijn van zijn bankrekening. Schoots klikt op de link in het sms’je en logt in op een website die van Triodos lijkt. Kort daarop schrijven criminelen bijna 9.000 euro van zijn rekening af.
‘Ze gebruiken angst’
Volgens Fred Ootes maken de smishing-oplichters gebruik van de phishing-technieken die wel al kennen. ‘Je maakt gebruik van de angst van mensen. Dus je gaat gauw reageren. Dan denken mensen niet meer na en slaan ze beveiligingsprocedures over’. Ethisch hacker Sanne Maasakkers laat in de uitzending zien hoe makkelijk de criminelen deze sms’jes samenstellen, nummers opkopen en de nepberichten verspreiden.
Ook Netflix en Belastingdienst nepafzender
Het valt Betaalvereniging Nederland op dat veel zakelijke bankklanten doelwit zijn van de sms-aanvallen. ‘Vooral kleine ondernemers zoals zzp’ers en mkb’ers’, zegt Berend Jan Beugel van de brancheorganisatie van betaaldiensten. De sms-aanvallers misbruiken niet alleen banken als afzender, maar ook andere organisaties en bedrijven, zoals de Belastingdienst, CJIB, DigiD, mijnoverheid.nl, Mediamarkt en Netflix. Ook hier moeten ontvangers van valse sms’jes inloggen met hun bankgegevens, waarna hun rekeningen worden geplunderd.
| Aantal klachten* | Totaal phishing | Waarvan smishing | Percentage smishing |
| feb-19 | 70.000 | 7.000 | 10% |
| jul-19 | 50.000 | 10.000 | 20% |
| aug-19 | 45.000 | 11.000 | 25% |
| sept 2019 (t/m 23-sept) | 60.000 | 15.000 | 25% |
| *bron: Betaalvereniging Nederland | |||
Zo zien de sms’jes eruit
Meldpunt heeft een flink aantal screenshots verzameld van deze valse sms’jes. U kunt deze bekijken, zodat u deze sms’jes herkent als u ze zelf ontvangt. Bij elk sms’je beschrijven we waaraan u kunt herkennen dat het een vals sms’je is. Deze uitleg vindt u hier.