Voedselwaakhond constateert te veel bestrijdingsmiddelen op fruit
Foodwatch meldt dat er nog steeds te veel bestrijdingsmiddelen te vinden zijn op fruit. Daar zitten ook kankerverwekkende stoffen bij. Ook populair fruit bij kinderen is besmet. De voedselwaakhond verlangt onmiddellijke handhaving door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Maar vaak ontbreekt de wettelijke basis daarvoor. Tóch doen, zegt Foodwatch. Zelfs bij alleen een vermoeden.
In de praktijk valt het tegen
Het uitgangspunt van de overheid is ‘nagenoeg geen residuen’ van pesticiden op land- en tuinbouwproducten. Maar in de praktijk valt het tegen. Want de cijfers van de NVWA over 2021 laten een zorgwekkend beeld zien: 9 van de 10 geteste fruitproducten bevatten bestrijdingsmiddelen. Gemiddeld ontdekten ze 4 residuen van zulke bestrijdingsmiddelen per onderzocht product.
Wettelijke basis ontbreekt
Waarom grijpt de NVWA dan niet in? Dat komt volgens Foodwatch omdat de wettelijke limieten niet zijn overschreden. Of de laatste, aangescherpte gezondheidsnormen zijn nog niet verwerkt in de wet. Dat kan soms een jaar duren voordat dat wel gebeurt. In de tussentijd zijn deze artikelen dan niet uit de handel gehaald. Ze blijven dus gewoon liggen in de schappen van de supermarkt.
“Foodwatch heeft eigenlijk zelf al de vraag naar het waarom beantwoord,” reageert Diane Bouhuis, perswoordvoerster van de NVWA. “Wij kunnen namelijk pas handhaven als de limieten zijn vastgesteld, maar we stellen ze niet zelf vast. Dat doet het departement.” Daarmee doelt zij op het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Populair fruit bij kinderen ook besmet
Zo blijft ook fruit in de verkoop dat bij kinderen populair is, zoals mandarijnen en sinaasappels. Anke Bakker, campagnevoerster bij Foodwatch zegt: “Dit zijn zorgwekkende bevindingen. Zeker voor kinderfruit willen we er vanuit kunnen gaan dat het veilig is om te eten. Gevaarlijke vervuiling moet direct uit de handel worden gehaald.”
Vermoeden van illegaal gebruik bestrijdingsmiddelen
Europese wetgeving maakt overheidsingrijpen mogelijk bij geïmporteerde producten. Bij 7 van de 483 metingen is een restant van een middel aangetroffen dat verboden is in de Europese landbouw. Maar bij 4 appelmonsters en 1 perenmonster ging het om producten van Nederlandse bodem.
Zoals gezegd kan de NVWA alleen in actie komen als de limiet van het verboden middel is overschreden. Maar een andere reden voor ingrijpen kan de constatering van illegaal gebruik direct bij de teler zijn. Foodwatch vindt dit onacceptabel en pleit ervoor dat het vermoeden van illegaal gebruik al tot onderzoek zou moeten leiden.
Afspraken tussen supermarkten en telers
Behalve aan te dringen op overheidsingrijpen hamert Foodwatch ook op afspraken tussen supermarkten en telers om landbouwgif helemaal uit te bannen. Supermarkten nemen nog te weinig verantwoordelijkheid. ALDI en LIDL hanteren momenteel een maximum van 5 residuen van bestrijdingsmiddelen per product, terwijl Albert Heijn de limiet legt op 3 van deze restanten.
Communicatie over bestrijdingsmiddelen verbeteren
Foodwatch vindt dat het uiteindelijke doel moet zijn om landbouwgif totaal uit te bannen. Ook doet het een oproep om in de winkel bij de schappen actief te communiceren over het (gebrek aan) beleid rondom pesticiden. Anke Bakker: “Welke eisen stellen supermarkten qua teelt en residuen? De consument heeft recht op deze informatie, om een weloverwogen keuze te kunnen maken.”
Spoel uw fruit
Hoe kunt u zelf de bestrijdingsmiddelen van uw fruit krijgen? Met spoelen verwijder je hooguit 25 procent van de bestrijdingsmiddelen die op een appel zijn gespoten. Maar spoelen met baking soda werkt beter, want je krijgt dan bijna alle residuen van groente, zelfs onder de schil.
Glastuinbouw gebruikt bijna geen insectengif meer, is ons voedsel nu veilig?
(Bron: Foodwatch, ANP. Foto: Shutterstock)