Spullen en meubels met derdehands rook schoonmaken, hoe doe je dat?

Derdehands rook ongezond

Iedereen weet dat roken zeer ongezond is. Bijna iedereen is zich ook bewust van de risico’s van meeroken. Maar ook derdehands rook is schadelijk voor de gezondheid. Met derdehands rook worden de schadelijke stoffen bedoeld die een roker nog steeds verspreidt, als hij al klaar is met tabak roken. Bijvoorbeeld de rook die in de kamer op meubels en op de vloer is neergeslagen als er de dag daarvoor is gerookt. Of de stoffen die aan de handen van een roker blijven zitten. Deze stoffen verspreidt de roker in ruimtes waar niet is gerookt, door voorwerpen of eten aan te raken. Derdehands rook is schadelijker dan je zou denken. Onderzoekers schatten dat 5 tot 60 procent van de schade van “meeroken” eigenlijk komt door derdehands rook.

Derdehands rook op spullen schoonmaken

Derdehands rook komt niet alleen via rokers uw huis binnen, het kan ook binnenkomen via spullen. Bijvoorbeeld via tweedehands meubels, tweedehands auto’s, of doordat u verhuist naar een huis waar rokers hebben gewoond. Moeten we deze spullen direct weer de deur uit doen als we er achter komen dat er rook aan zit, of kunnen we ze ook schoonmaken? Epidemioloog Esther Croes van het Trimbos instituut geeft uitleg.

Hoe schadelijk is een meubel dat in een huis van rokers heeft gestaan? Of een tweedehands auto waarin gerookt is?

Hoe schadelijk een voorwerp besmet met derdehands rook is, hangt volgens Esther Croes af van het materiaal. “Hoe makkelijk kan het voorwerp schadelijke stoffen opnemen? Gordijnen, stoelen met bekleding en stoffen banken nemen veel op. Bij een ijzeren kast is dat minder. Maar in een antieke kast met poreus hout zullen giftige stoffen wel diep doordringen.” Ook de mate van blootstelling maakt uit volgens Croes. Stond de kast 15 jaar in een huis waar mensen dagelijks binnen rookten, of gebeurde dit eenmalig? “Hoe schadelijk derdehands rook is, is erg dosisafhankelijk.”

Zijn spullen met derdehands rook gevaarlijker als ze sterk ruiken?

“Als je tweedehands kast of auto ruikt naar rook, dan is het zeker dat er rookdeeltjes in de lucht komen. Maar er zitten vijfduizend stoffen in tabaksrook. Daar zitten ook stoffen bij die geurloos zijn maar wel schadelijk. En sommige stoffen ruiken sterk maar zijn daarom nog niet het meest schadelijk. Ik heb dus geen antwoord op deze vraag. Weet wel dat tabak altijd slecht is, ook in onverbrande vorm. Bestrijdingsmiddelen tegen insecten op basis van nicotine zijn verboden omdat ze te schadelijk zijn.”

Nicotine vooral schadelijk voor jonge kinderen

“Want nicotine is heel gevaarlijk, met name voor het zenuwstelsel. Daardoor gaan insecten er dood aan, ze raken verlamd waardoor ze niet meer kunnen ademhalen. Om die reden is nicotine vooral schadelijk voor jonge kinderen. Het tast de hersenen aan. Bij mensen groeien de hersenen nog door tot ze 24 jaar zijn, en in ontwikkeling zijn ze kwetsbaar voor nicotine. Kleine kinderen lopen een extra risico bij derdehands rook. Dat komt omdat zij vaak spullen in hun mond stoppen. En ze kruipen over de vloer waar rookdeeltjes neer kunnen slaan.”

Kun je derdehands rook schoonmaken?

Derdehands rook schoonmaken is lastig, legt de epidemioloog uit. “Ook bij uitgebreid schoonmaken blijft 40 procent van de derdehands rook zitten. Het goedje is zelfs te vinden op schone en beschermde plekken, zoals bij couveuses in het ziekenhuis.” Ook uit zichzelf breekt de stof niet makkelijk af. “Het blijft lang zitten, tot anderhalf jaar. De tweedehands autobranche heeft wel allerlei manieren om rookgeur uit auto’s te verwijderen. Maar daarmee verdwijnen niet alle giftige stoffen. Als je een bruine rookvlek schoonmaakt, en je ziet dat de vlek weg is, is er in ieder geval minder teer dan er eerst zat. Dat is goed. Derdehands rook hecht zich makkelijk aan huisstof. Bij spullen van textiel is het dus verstandig ze stofvrij te maken door ze te wassen.”

Kun je voedsel bewaren in een kast met derdehands rook?

“Het lijkt me niet verstandig onverpakt eten op oppervlakken met derdehands rook te leggen. Maar er is nog te weinig onderzoek gedaan naar derdehands rook, dus hoe schadelijk dat is weet ik niet. Omdat derdehands rook vooral slecht is voor kleine kinderen, zou ik geen babykleertjes of speelgoed bewaren in met rook besmette kasten. Mensen met kleine kinderen zouden voorzichtig moeten zijn met het kopen van een huis waarin vorige bewoners hebben gerookt. Maar als je al vijftig of zestig bent, zal zo’n huis niet je leven verkorten.”

Verspreiding derdehands rook

Wilt u meer weten over derdehands rook, en hoe zich dit door een huis kan verspreiden? Het ministerie van volksgezondheid maakte over dit onderwerp een filmpje waarin twee gezinnen de proef op de som nemen.

Nu overheidsmaatregelen nodig voor gezondere leefstijl