Overbelaste mantelzorgster Stire kan niet meer: ”Maar we gaan door”
In Nederland zijn miljoenen mensen mantelzorger. En we hebben ze hard nodig. Ook in de toekomst. Want de vergrijzing zet door. Maar er moeten wel veranderingen komen. Welke dat zijn leggen CDA-kamerlid Lucille Werner en Liesbeth Hoogendijk van MantelzorgNL uit.
Wat is mantelzorg?
Wat is mantelzorgen nou eigenlijk? Mantelzorgen is het onbetaald verzorgen van een naaste. Dit kan een ouder, geliefde, broer, zus of kind zijn. In Nederland is 1 op de 3 mensen boven de 16 jaar mantelzorger. In totaal zijn er dus zo’n 5 miljoen mantelzorgers. En daarvan geven ruim 800.000 mensen intensieve zorg. Dit betekent dat deze mensen 8 uur of meer per week bezig zijn met mantelzorg. Alleen is mantelzorg geen vrijwillige zorg. Want mantelzorgers moeten vaak wel deze zorg verlenen, ook al zouden ze dat misschien niet willen. Het kan dus erg zwaar zijn. Zo zijn zeker 460.000 mantelzorgers overbelast.
Leven op pauze
Stire Kaya is een van de vele overbelaste mantelzorgers. Zij zorgt al ruim 13 jaar voor haar 88-jarige moeder. Maar ze kan het na al die jaren intensief verzorgen niet meer aan. “Het punt is bereikt dat het eigenlijk niet meer gaat. Ik ben nu 24 uur per dag bezig met haar. Dat betekent dat ik ook bij haar slaap.’’ Haar zus staat haar bij en ook de kleinkinderen helpen regelmatig een handje mee. Maar toch is de druk te groot. “Het is zwaar. We wassen haar, zetten haar onder de douche. Ook geven we haar medicijnen en eten, verzorgen haar en brengen haar naar bed. En zo gaat het maar door. Mijn eigen leven staat daardoor echt op pauze.”
Regels
Ook Ingrid Keestra was 14 jaar lang mantelzorger voor haar moeder met Alzheimer. En dat kostte haar veel energie en tijd. “Ik was al zo druk met mijn moeder. Maar ik moest me ook nog eens gaan verdiepen in allerlei regels en afkortingen. Ik had echt niet gedacht dat dat zo veel werk was.” Ze voelde zich naar eigen zeggen ‘’echt een soort boekhouder’’ van haar moeder. Ze moest alle formulieren invullen. Daarnaast moest ze ook elk kwartaal alle bonnetjes presenteren om verantwoording af te leggen.
Nu zijn er verschillende wetten rondom zorg. Zo is er de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw). De Wmo houdt in dat gemeenten ervoor moeten zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Daarom moeten zij hierbij ondersteuning geven. De Wlz regelt zware, intensieve zorg. Hieronder valt bijvoorbeeld persoonlijke zorg en verpleging, verblijf in een zorginstelling en (vervoer naar) dagbesteding. De Zwv is een wet die de verplichte basis zorgverzekering regelt voor verzekerde mensen. Al deze wetten gaan dus over andere aspecten van zorg. Daardoor hebben ze allemaal weer eigen regels en voorwaarden. Dat maakt het erg ingewikkeld voor mantelzorgers om hulp aan te vragen.
Maar naast alle regels zijn soms ook brieven erg ingewikkeld voor mantelzorgers. Zorgverzekeraars Zilveren Kruis en CZ geven allebei aan het ernstig te vinden dat brieven met betrekking tot mantelzorg als te moeilijk worden beschouwd. Ook zeggen beiden dat ze hun best doen om dit makkelijker te maken. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van klantenpanels, klantonderzoek en door hun medewerkers te coachen en trainingen te geven in taalgebruik.
Verandering
Werner en Hoogendijk pleiten er ook voor om hulp rondom mantelzorg minder ingewikkeld te maken. Zij vinden dat er een loket bij de gemeente moet komen met een contactpersoon. Want volgens hen moeten mantelzorgers niet meer van het kastje naar de muur gestuurd worden.
Ook vindt Werner dat gemeenten preventief te werk moeten gaan. ‘’Gemeenten moeten mantelzorgers veel meer bijstaan. Daarom moeten gemeenten beter overleggen met mantelzorgers wat zij nodig hebben. En ze moeten met hen vooruit denken. Ook moeten mantelzorgers een halve dag extra betaald krijgen. Er moet sneller erkenning zijn van hulpvragen.’’ Hoogendijk is het daarmee eens. Want als alle zorg door professionals zou worden gedaan, zou de overheid minimaal 32 miljard euro kwijt zijn, zegt ze. ‘’De overheid moet de mantelzorger dus bijspringen. Gebeurt dat niet, dan zie ik een heel zwart scenario: de ouderenzorg dondert in elkaar en er gaan ongelukken gebeuren.’’
“We gaan door’’
In de tussentijd blijft Stire mantelzorg verlenen. Haar moeder spreekt de Nederlandse taal nu namelijk niet meer zo goed. Ze valt terug op haar moedertaal: Aramees. Daarom is het lastig om haar in een verpleeghuis te plaatsen. Stire ziet daarom geen andere optie dan doorgaan. “Ik zou niet weten wat ik anders zou kunnen doen. Dus we gaan door zolang het kan.”
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Een indrukwekkend en realistisch beeld van de situatie van zovele mantelzorgers!
De 3 oplossingen die genoemd werden om het mantelzorgers wat makkelijker te maken zijn lange termijn oplossingen en dienen de mantelzorgers nu helaas niet.
Die ondersteuning is er echter nu wel door een MantelzorgMakelaar of een Clientondersteuner in te schakelen! Zij bieden maatwerk en ondersteunen waar nodig om de balans tussen mantelzorgtaken en eigen leven te verbeteren en nemen deze regeltaken over. Vaak wordt deze hulp vergoed. Voor de kijker en al die mantelzorgers die deze aflevering gezien hebben, zou dit een zeer welkome aanvulling zijn geweest.
[…] Overbelaste mantelzorgster Stire kan niet meer: ”Maar we gaan door” […]