Opnamestop in zorginstellingen door personeelstekort
Zeker 10 zorginstellingen kondigen een opnamestop af voor bepaalde locaties of teams. Verpleeghuisbedden staan tijdelijk leeg. Het personeel kan het werk niet meer aan want het personeeltekort was nog nooit zo groot.
Keihard werken
Actiz, de branche-vereniging van zo’n 400 zorgaanbieders, heeft er begrip voor. Het water staat bij zorgmedewerkers aan de lippen. Elke dag moeten ze keihard werken om alles draaiende te houden. De branchevereniging weet welke zorginstellingen het zijn, maar brengt dit op verzoek niet naar buiten. De reden: als instelling zoek je geen negatieve publiciteit.
40.000 vacatures
Liefst 40.000 vacatures staan er open in de zorg. Het invullen daarvan is een gigantisch probleem. Zeker nu. Er is een enorme krapte op de arbeidsmarkt. Mensen die op zoek zijn naar werk kunnen kiezen. Werken in de zorg is voor velen niet echt aantrekkelijk. Onregelmatige diensten, werken in de weekeinden, zwaar werk en ook nog eens niet echt goed betaald. Als je de keuze heb tussen een van negen tot vijf baan met goede verdienste, en een werkplek in een zorginstelling, dan is keuze voor velen snel gemaakt. Om de personeelsschaarste aan te pakken zijn dus vernieuwende maatregelen nodig. In Noord-Brabant hield men de duur van de opleidingen tegen het licht.
Halvering van de opleiding
De zorginstelling Van Neynsel in Noord-Oost-Brabant heeft op provinciaal niveau met andere instellingen de handen ineen geslagen. Er moeten meer mensen een opleiding krijgen in een kortere tijd. Ze namen de driejarige opleiding tot verpleger onder handen en halveerden deze. Niet voor iedereen. Zij-instromers, mensen die al gewerkt hebben, een bepaalde levenservaring hebben, en tevens een passie hebben voor zorg komen in aanmerking. Doel: zo snel mogelijk meer mensen op de werkvloer. Inmiddels zijn al bijna 150 zij-instromers afgestudeerd en volgen 400 nu de opleiding.
Het Lefgozer-project
Het Lefgozer-project wordt het genoemd. Inmiddels zijn 15 zorginstellingen in het het oosten van Brabant ermee aan de slag. Aantrekkelijk aan het project is dat je vanaf dag 1 van de opleiding een marktconform inkomen krijgt. De nadruk ligt op het praktijkgedeelte. De eerste weken ga je 2 dagen per week naar school, en daarna 1 dag. Er is wel elke week huiswerk. Wekelijks zitten studenten 6 tot 10 uur met de neus in de boeken. Een achtergrond in de zorg in dus in het geheel niet nodig. Er worden enkele voorwaarden gesteld: een diploma op MBO 3 niveau (of hoger) en dat je fysiek fit bent, en liefde voor ouderen.
Goed gesprek en plezier
Myriam is een van de studenten. Ze heeft nu nog les, afgewisseld met werken. Voorheen was ze kunstenaar en had ze samen met haar zus een catering-bedrijf. Over enkele maanden studeert Myriam af en is dan full-time zorgmedewerker. De reden om de zorg in te gaan was haar drive om van betekenis te zijn voor de samenleving. Het doet haar plezier om mensen, in dit geval ouderen, te helpen. Naast het loon is het ook de lach en de liefde van de ouderen die haar dagen goed maken. Volgens bestuurder Marcel van Woensel van Van Neynsel wordt met iedereen die de opleiding wil volgen eerst een goed gesprek gevoerd. Alleen mensen waarvan duidelijk is dat ze echt willen komen in aanmerking. Voor jonge mensen die net van school komen is er alleen de drie-jarige opleiding. Zij moeten immers nog levenservaring opdoen.
Let op het individu
Jose van Vliet is verbonden aan Actiz, de branch-vereniging van de zorg. Zij is enthousiast over de opleiding. Volgens haar moet je naar het individu kijken. Wat kan hij of zij. “Hecht niet zo veel waarde aan opleidingen, beoordeel iedereen op zijn kunnen”. Bianca Buurman is voorzitter van V&VN, de vereniging van de medewerkers in de zorg. Zij is nogal sceptisch over de anderhalf jaar durende opleiding. Medewerkers moeten immers naast levenservaring en empathie ook kennis hebben van ouderenzorg. Zonder deze kennis kan het volgens haar riskant zijn. Maar wat moeten we dan doen om het toenemend aantal ouderen met kwalen en gebreken fatsoenlijk te verzorgen?
Hippie-commune
De grote vergrijzing moet nog beginnen. Uit onderzoek blijkt dat de komende jaren het aantal tachtigplussers verdrievoudigt. Het gaat dan om 2,6 miljoen ouderen. Dat is bijna 13 procent van onze bevolking (bron: Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut) Jose van Vliet en Bianca Buurman zijn heel duidelijk: voor zo een groot aantal ouderen is geen personeel te vinden en er is niet tegen op te bouwen (verpleeghuizen). Volgens Buurman moeten mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Jose van Vliet wil dat eind veertigers en vijftigers nu al gaan nadenken over hun oude dag. “Zorg dat je een groot sociaal netwerk hebt en ga met z’n allen samenwonen, om elkaar te steunen en te helpen”. Je zou het kunnen vergelijken met een hippie-commune uit de jaren zestig / zeventig. Maar dan waarschijnlijk zonder drugs. En als het echt niet meer kan, doemt het verpleeghuis op als laatste stadium in je leven.