Moet ik vitamine slikken, welke soort, en helpt het tegen corona?

Voor wie is het verstandig om vitamines te slikken?

“In het algemeen kun je zeggen dat voldoende gevarieerde voeding voldoende is. Eten volgens de schijf van 5. Ouderen kunnen vaker vitaminetekort hebben, bijvoorbeeld omdat ze te weinig eten. Dan kan een multivitamine een goede aanvulling zijn. Daar zit vaak ook genoeg Vitamine D in waar ouderen vaak tekort aan hebben. Omdat ze te weinig buiten in de zon komen bijvoorbeeld. Vrouwen van 50 plus en mannen ouder dan 70 raden we sowieso aan Vitamine D te slikken. Het blijkt dat maar 45 procent van de vrouwen en 24 procent van de mannen in die leeftijdsgroepen dat ook doen. Vitamine D is belangrijk voor het behoud van stevige botten en vermindert de kans op botbreuken bij vallen.”

Hoe weet ik of ik een vitaminetekort heb?

“Je kunt zelf een eetdagboek bijhouden, bijvoorbeeld met de Eetmeter van het Voedingscentrum. Daarmee kun je berekenen wat je binnenkrijgt en of dat voldoende is. Als je klachten hebt en je vermoedt een vitaminetekort, dan kun je ook naar de huisarts gaan. Die kan je bloed laten prikken.”

Kun je teveel vitamines slikken, en hoe doe je het goed?

“Op de pot moet staan wat er in de pillen zit en of je dagelijks 1 of 2 pillen moet slikken. Ook staat er op hoeveel de dagdosering bijdraagt aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH of soms RI = referentie inname). Dit is vastgelegd in Europese wetgeving. Kijk dus goed op het etiket en hou je aan die aanbevolen hoeveelheid.”

Op de etiketten van vitaminepotten staan allerlei claims. Bijvoorbeeld: verhoogt de weerstand, verhoogt de concentratie, bevordert de slaap. Klopt dat altijd?

“Er zijn regels over wat er op een etiket moet en mag staan. Deze regels komen uit Europa. Verplicht is vermelden wat er precies in de pot zit. De fabrikant is hiervoor verantwoordelijk en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert dit.

Ook voor claims zijn er Europese regels. Voor de vitamines zijn de gezondheidsclaims aangetoond in onderzoek en goedgekeurd in de EU. Er zijn ook veel vage claims. Bijvoorbeeld op kruidenpreparaten of andere voedingssupplementen. Deze claims liggen nog in de EU om beoordeeld te worden en moeten nog onafhankelijk getoetst worden. Ze worden nu wel gedoogd en vaak zie je in de kleine lettertjes op het etiket staan ‘in afwachting van EU goedkeuring’. In zijn algemeenheid is het goed om kritisch te zijn op dit soort claims.”

Is extra vitamine C in de herfst en winter altijd aan te raden?  Teveel vitamine C plas je toch weer uit?

“Een beetje extra Vitamine C kan niet veel kwaad, maar heel veel is niet goed voor je. Dat kan darmklachten geven of diarree. En je plast wel veel uit, maar niet alles en dat kan toch overlast geven. Als je de keuze hebt, waarom neem je dan niet een sinaasappel? Die is voedzamer en er zit nog veel meer in dan alleen vitamine C.”

Kan het slikken van vitamines schadelijk zijn?

“Vitamines slikken heeft gezondheidsrisico’s. Een bekend voorbeeld is vitamine B6. Als je daarvan teveel neemt kun je ernstige zenuwpijnen krijgen. Teveel vitamine A kan slecht zijn voor je ogen en bij zwangeren kan het de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby vergroten. En let ook op bij kruidenpreparaten. Die hebben vaak niet bewezen claims en kunnen soms in combinatie met medicijnen gevaarlijk zijn. Bijvoorbeeld sintjanskruid, daar kun je behoorlijk van in de war raken. Gebruik je medicijnen en slik je kruidenpreparaten? Meld dit dan altijd even bij je huisarts.”

Maakt de vorm van het vitaminesupplement uit: pil, capsule, bruistablet, vloeibaar?

“Nee, maakt niets uit.  Voor jonge kinderen is het soms prettiger om vitamine D in druppelvorm te krijgen.”

Werken A-merk vitaminesupplementen beter dan pillen van het huismerk van de drogist?

“Nee, dat maakt niets uit. Kijk naar wat er in zit en vergelijk. De werkzame stof is vaak precies hetzelfde.”

Worden vitaminepillen op natuurlijke basis beter opgenomen dan synthetische pillen?

“Dat kun je niet in het algemeen stellen. In sommige gevallen is de werkzame stof, het molecuul, precies hetzelfde en dat maakt het lichaam niets uit.  Maar soms is de vorm van het molecuul wel net anders in synthetische dan in natuurlijke vorm. Dan kan er een klein verschil zijn. Foliumzuur wordt in synthetische vorm beter opgenomen dan in natuurlijke vorm. Het woord “natuurlijk” is een term die vertrouwen wekt. Het is een vage marketingterm. Want ook in de natuur zijn gifstoffen.  Natuurlijk is dus niet altijd beter.”

Zou u zelf vitaminesupplementen online kopen?

“Nee, want ik wil weten wat ik koop, hoe betrouwbaar het is. Winkels vallen onder de Warenwet. In deze wet staan strenge eisen waaraan verkochte producten moeten voldoen. En het valt onder het toezicht van de NVWA. Dat geldt ook voor de online shops van de bekende drogisterijketens. Daar koop ik dus, dat voelt vertrouwder. Bij het overige online aanbod is het toezicht lastig en bij buitenlandse sites is het onmogelijk. Uit onderzoek blijkt dat mensen daar toch kopen. Vitamines maar vooral afslankpillen en sportschool-supplementen. En zelfs medicijnen. Kijk daar mee uit, er wordt van alles aan toegevoegd. Vitaminepillen zijn niet zo duur en overal te krijgen. Waarom zou je dat online bestellen?”

Ze zeggen dat vitamine D de kans verkleint dat je corona krijgt of dat coronaklachten milder zijn. Moeten we allemaal aan de vitamine D?

“Er wordt momenteel veel onderzoek gedaan naar vitamine D en corona. We weten dat vitamine D een rol speelt in de weerstand, maar of het helpt tegen corona is niet bewezen. De onderzoeken zijn onvoldoende om die harde conclusie te trekken. Het advies is daarom niet voor alle Nederlanders om vitamine D te slikken. Maar voel je je onzeker, omdat je bijvoorbeeld weinig buiten komt, dan kan het ook geen kwaad om vitamine D te slikken. Zeker niet als je je houdt aan de Aanbevolen Hoeveelheid van 10 microgram. Voor grote groepen (jonge kinderen, ouderen, mensen met een donkere huidskleur of die weinig zonlicht op de huid krijgen) is het sowieso aan te raden om vitamine D te slikken, omdat het belangrijk is voor het behoud van stevige botten.”

Voedingstips

Kijk voor de Eetmeter en andere gezonde voedingstips op de site van het Voedingscentrum. Meer informatie over vitamines, bijvoorbeeld voor wie het slim is om wat vitaminesupplementen te gebruiken, is ook te vinden op deze site.

Lees ook:
Multivitamines voor 50-plussers vaak slechte dosering
Voedingscentrum antwoordt: Krijg je corona via eten?
Verdwijnt vitamine C als u versgeperst sap laat staan?