Komende jaren tienduizenden verpleegbedden te kort
De wachtlijsten voor verpleeghuizen worden steeds langer, terwijl de vergrijzing nog lang niet op zijn hoogtepunt is. 1 op de 20 ouderen in Nederland slijt de laatste levensdagen in een verpleeghuis. Een enorm tekort aan verpleegbedden dreigt.
Langere wachtlijsten
In de eerste maanden van 2019 stijgt het aantal wachtenden voor verpleging en verzorging in een verpleeghuis snel. In april van dat jaar wachten 14.500 mensen op een verpleegbed. Dat is bijna een verdubbeling sinds 2015 toen een kleine 8.000 mensen op de wachtlijst stonden. Het merendeel van deze ouderen wacht 6 maanden tot 1 jaar op een plek in een verpleeghuis in de buurt. Dat blijkt uit recente cijfers van Zorginstituut Nederland dat maandelijks de wachtlijsten en wachttijden bijhoudt.
Liever een video kijken dan lezen? Bekijk onze uitzending over dit onderwerp.
Thuis met zware zorg
Iedereen die op een wachtlijst voor een verpleeghuis staat, heeft een zogenaamde indicatie op zak. Dat betekent dat een groot aantal ouderen met een zware zorgvraag thuis zit. De V&VN, de beroepsvereniging van verpleegkundigen, ziet veel schrijnende gevallen van mensen die thuis worden verzorgd terwijl dat niet meer kan.
Bezuinigingen
De overheid wil dat ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Ook is er tijdens de crisis hard bezuinigd in de zorgsector. Oude bejaardenhuizen en verzorgingshuizen werden gesloten. De gezondheidssituatie van ouderen wanneer zij eindelijk in een verpleeghuis terecht kunnen is daardoor steeds slechter, ziet Verenso, de vereniging van specialisten ouderengeneeskunde. Het gaat vaak om ouderen met dementie. Vaak zijn ze in een ziekenhuis terecht gekomen of moesten ze acuut worden opgenomen in een crisisbed van een verpleeghuis.
Beddentekort wordt enorm
In de 2.300 verpleeginstellingen in Nederland wonen nu ruim 100.000 mensen. Van de 75-plussers doet op dit moment 7% een beroep op een verpleegbed. Dat percentage zal de komende jaren gelijk blijven terwijl het absolute aantal ouderen stijgt. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek neemt het aantal 75-plussers de komende 10 jaar toe met 43 procent. Het aantal groeit dan van 1,2 miljoen naar 2 miljoen. Bij ongewijzigd beleid ontstaat over 10 jaar een tekort aan 40.000 bedden. Om een idee te krijgen: dat zijn 800 verpleeghuizen met 50 bedden. De vergrijzing is dan niet eens op zijn hoogtepunt. De top ligt waarschijnlijk rond 2040. Het beddentekort kan in de toekomst dus nog veel verder stijgen.
Personeelstekort
Behalve bedden zijn er ook handen te kort. Het Ministerie van Volksgezondheid investeert op dit moment miljarden euro’s maar kan niet voorkomen dat het tekort de komende jaren oploopt naar 80.000 verzorgenden. Bovendien is er sprake van dubbele vergrijzing. Niet alleen zijn er straks meer ouderen, ook is het zorgpersoneel zelf aan het vergrijzen. Zorginstellingen willen extra verpleegplekken creëren maar of ze daar ook personeel voor hebben is de vraag.
Nieuwbouw gaat traag
De zorginstellingen werken aan meer verpleegplekken. Oude verzorgingshuizen worden opgeknapt of gesloopt voor nieuwbouw. De sector experimenteert met nieuwe woonvormen waarbij hulpbehoevende ouderen in elke fase de hulp krijgen die ze nodig hebben. Toch groeit het aantal bedden mondjesmaat. Het samenspel tussen zorginstellingen, zorgverzekeraars, gemeenten, woningcorporaties en investeerders maakt het proces traag. Dat stelt ook Actiz, het overkoepelend orgaan van zorginstellingen. De partijen wijzen naar elkaar, en naar de politiek.
Ik heb hulp nodig
Wordt u ouder en heeft u meer zorg nodig? Lees ons overzicht van de verschillende soorten hulp die er beschikbaar zijn, en waar u kunt aankloppen om deze hulp te krijgen.
Bron: Zorginstituut Nederland, CIZ, CBS, SCP, Ministerie VWS, Actiz, Verenso, V&VN