Een koopverslaving herkennen bij een ander en diegene helpen: zo doet u dat

Wat is een koopverslaving?

Een koopverslaving is een gedragsstoornis waarbij iemand de controle verliest over zijn of haar winkelgedrag. Mensen met een koopverslaving proberen hun emoties te beïnvloeden of een gevoel van controle te vinden door het kopen van spullen. Als iemand zich leeg, gespannen of onrustig voelt, denkt diegene obsessief aan kopen.

Koopverslaafden kopen te veel, te duur of te snel. En ze worstelen met de koopdrang omdat ze te veel uitgeven. De spanningen nemen alleen af door te kopen, waarna meestal schuldgevoel, oftewel een koopkater, ontstaat. Het komt ook regelmatig voor dat aankopen verborgen worden gehouden voor de sociale omgeving uit schaamte. Maar al gauw neemt de drang om te kopen toch weer toe. En tussen de wens om te kopen en het kopen zelf zit weinig tijd, dus het moet snel gebeuren.

Waarom raakt iemand koopverslaafd?

De aankopen hebben altijd te maken met het zelfbeeld. Er is vaak gebrek aan liefde voor uzelf of aan eigenwaarde. Als u daarnaast spanning ervaart of als u zich eenzaam voelt, kunt u het gelukshormoon (endorfine) bij uzelf opwekken door aan uw verslaving toe te geven en te gaan shoppen.

Wie raakt koopverslaafd?

Tussen de 18 en 30 jaar raken de meeste koopverslaafden verslaafd aan kopen. Vrouwen hebben een voorkeur voor kleding, schoenen, sieraden, cosmetica en keukenspullen. Terwijl mannen zich voornamelijk richten op elektronica, gadgets, technische artikelen, sportmaterialen en auto accessoires. Mannen kopen vaak in hun eentje, waardoor hun verslaving langer verborgen blijft. Bij vrouwen valt de obsessie sneller op omdat het winkelen vaker in een sociale setting gebeurt. Het duurt gemiddeld 9 tot 13 jaar voordat de verslaafde ziet dat hij of zij hulp nodig heeft en hulp zoekt.

7 symptomen van een koopverslaving die u bij anderen kunt herkennen

Bij uzelf een koopverslaving herkennen kan al lastig genoeg zijn. Maar hoe kunt u dit bij iemand anders herkennen? Let op deze 7 symptomen:

1. De drang tot kopen is zo groot dat er sociale afspraken of hobby’s voor afgezegd worden.
2. Tijdens het winkelen merkt u spanning bij de ander tijdens het zoeken. Zodra er betaald is verandert het humeur in opluchting of ontspanning.
3. Er worden veel spullen gekocht die nauwelijks of nooit gebruikt worden.
4. Aankopen worden verstopt.
5. Er wordt gelogen of stiekem gedaan over het winkelgedrag
6. U merkt dat de koopverslaafde zich schaamt of juist asociaal gedrag vertoont.
7. Voornemens om minder of niet te winkelen ziet u mislukken.

Hoe helpt u een shopaholic?

Een koopverslaving is een teer onderwerp. Een verslaving onder ogen komen is namelijk erg confronterend en kan gevoelens van schaamte met zich meebrengen. En uiteindelijk moet iemand op eigen kracht van zijn verslaving af komen. Wel kunt u ondersteuning bieden en helpen bij een aantal zaken. Bijvoorbeeld:

• Zorg ervoor dat de persoon zich uitschrijft van alle nieuwsbrieven en delete samen sociale media en apps die veel over winkelen gaan.
• Probeer samen met de koopverslaafde een compleet overzicht van de uitgaven en schulden te krijgen. Hierdoor kunt u de ernst van de koopverslaving beter bespreken.
• Praat er samen over. Een koopverslaving heeft altijd als oorzaak een laag zelfbeeld. Worstelt iemand met relaties of zelfvertrouwen? Zoek hulp in de vorm van gedragstherapie en laat de persoon een afspraak maken met de huisarts. Bied aan om eventueel mee te gaan.
• Help met budgetteren voor reguliere aankopen.
• Zoek een positieve vervanging voor de winkeldrang. Sport, sociale afspraken of een nieuwe cursus.

Wilt u meer weten over koopverslavingen? Dit onderwerp wordt besproken in de uitzending van MAX Meldpunt op 9 februari. De uitzending vindt u hier terug.

(Foto: Shutterstock)