Wat zijn finfluencers? Moet u hun beleggingsadviezen volgen of niet? Dit zeggen de experts

Wat zijn finfluencers?

Finfluencers zijn financiële influencers die via sociale media, zoals Instagram en YouTube, beleggingsadvies geven. Ze trekken vooral jonge beleggers aan met eenvoudige taal. Ze gebruiken daarbij motiverende woorden zoals “werk aan je money mindset.” Volgens de Autoriteit Financiële Markten (AFM) bereiken meer dan 150 Nederlandse finfluencers gezamenlijk ruim 1,1 miljoen mensen. Een onbekend aantal daarvan investeert daadwerkelijk op basis van deze adviezen.

Onderzoek naar de betrouwbaarheid van finfluencers

De titel van het onderzoek naar hun praktijken is veelzeggend: Het opvolgen van finfluencer-adviezen kost je rendement. Onderzoekers Dirk Gerritsen en Anouk de Regt van de Universiteit Utrecht (UU) en Fidelya Çoban van het ministerie van Financiën hebben in maart hun resultaten gepubliceerd in het economievakblad ESB. Hun bevindingen zijn tamelijk onthullend.

Betrouwbaarheid van finfluencers versus traditionele adviseurs

Hoewel het vertrouwen in traditionele beleggingsadviseurs afneemt, blijkt uit het onderzoek dat de adviezen van finfluencers nóg minder betrouwbaar zijn. Ze baseren hun aanbevelingen namelijk niet op gedegen financiële analyses, maar op markttrends en emoties. Eén van die emoties staat bekend onder de naam fear of missing out (fomo) ofwel: angst om kansen te missen. Bovendien presteren de aandelen en cryptomunten, die zij luidkeels aanbevelen na hun advies juist aanmerkelijk slechter dan het marktgemiddelde.

Waar baseren finfluencers hun adviezen op?

De onderzoekers analyseerden 453 beleggingsadviezen van 21 Nederlandse finfluencers tussen 2018 en 2022. Wat is hun daarbij opgevallen? De finfluencers gaven vooral positieve adviezen over aandelen en cryptomunten, die in de periode daarvoor al sterk waren gestegen. Professionele analisten waren op zulke momenten juist voorzichtiger geworden. Maar de finfluencers bleven enthousiast. Dit wijst op ‘kuddegedrag’, zoals de onderzoekers het typeren. Zonder enige omhaal kenschetsen zij deze finfluencers als adviseurs met een duidelijk gebrek aan financiële expertise.

Wettelijke regels en omzeiling ervan

Net als de traditionele beleggingsadviseurs moeten ook finfluencers voldoen aan financiële wetgeving. Zo moeten zij wettelijk aangeven als ze gesponsorde content hebben. Ook voor hen is een AFM-vergunning vereist voor het geven van beleggingsadvies. Veel finfluencers proberen deze regels te omzeilen door disclaimers te plaatsen. Daarin stellen ze dat hun berichten geen concreet beleggingsadvies zijn. Wettelijk gezien blijft dit echter verboden. Want hun publiek vat het op als adviezen.

Boete voor online broker BUX

De AFM heeft in maart 2025 online broker BUX een boete van 1,6 miljoen euro opgelegd, omdat het ongeoorloofd samenwerkte met 27 finfluencers. BUX gebruikte deze adviseurs om klanten te werven en dat is in strijd met het provisieverbod.

Belangrijkste conclusies van het onderzoek

Tot slot nog eenmaal de belangrijkste punten uit het onderzoek samengevat:

1. Slechte rendementen na aanbevelingen: aandelen en cryptomunten die door finfluencers worden aanbevolen, presteren slechter dan het marktgemiddelde.
2. Gebrek aan financiële expertise: finfluencers baseren hun adviezen niet op gedegen analyses, maar op hype en kuddegedrag.
3. Risico op misleiding: Veel finfluencers omzeilen regelgeving en kunnen mogelijk betrokken zijn bij pump-and-dump strategieën. Dat slaat op hun adviezen om bepaalde aandelen te kopen, waarvan zij zelf van plan zijn om ze te gaan verkopen. Dat is verboden.

De onderzoekers adviseren de jonge (maar ook oudere) beleggers om dergelijke adviezen zoveel mogelijk te negeren. Laten zij zich liever richten op betrouwbare financiële informatie van de oude stempel. Verder raden zij traditionele analisten aan om sociale media beter te benutten om beleggers op verantwoorde wijze te informeren.

Andersoortige finfluencers

Er zijn overigens ook finfluencers, die heel bruikbare adviezen geven op andere gebieden dan de financiële sector. Minke van Kuijen alias ‘Gierige Gerda’ geeft slimme boodschappentips online. In haar speciale domein is ze een van de populairste adviseurs van het land.

(Bron: Universiteit van Utrecht, ESB, Volkskrant, AFM. Foto: Shutterstock)