Koopkracht gaat er gemiddeld 40 euro per maand op achteruit

Tientallen euro’s minder in uw portemonnee

Koopkracht geeft aan wat huishoudens gemiddeld met hun inkomen kunnen kopen. Daarbij speelt de hoogte van het inkomen en inflatie natuurlijk een grote rol. Voor 2022 wordt een cao-loongroei van 2,2 procent verwacht. Maar de inflatie stijgt in verhouding véél meer, gemiddeld 3 procent volgens De Nederlandse Bank (DNB). Maar dat kan nog oplopen. Dus dan kunt u minder kopen voor 1 euro. Uw koopkracht gaat dan achteruit. Iedereen levert in, zegt het Nibud.

Hogere loon verdwijnt door duurdere boodschappen

Meer dan 2 miljoen huishoudens hebben nu al moeite genoeg om hun rekeningen te betalen. “Deze koopkrachtdaling maakt het voor hen nog veel lastiger,” zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. “Velen krijgen deze week een loonstrookje waarbij het netto salaris hoger is dan wat ze vorig jaar kregen. En toch vliegt het geld sneller de portemonnee uit.” Want dat hogere salaris verdwijnt door bijvoorbeeld de hogere prijzen in de supermarkt. Daar is al een prijsstijging van 5,7 procent gezien. Rekent u zelf maar uit…

Hogere energiekosten

Wie helemaal geen loonsverhoging krijgt kan wel ruim 200 euro per maand minder te besteden hebben. De grootste boosdoener is de hoge inflatie, vooral door de gestegen energieprijzen. Als netto-importeur van olie en gas is Nederland kwetsbaar. Daarom dringt Vliegenthart bij de gemeenten erop aan om werk te maken van de beloofde eenmalige 200 euro energiecompensatie. Die is er speciaal voor de 800.000 huishoudens met een laag inkomen. Deze groep is divers en gaat van mensen met een bijstandsuitkering tot ouderen met AOW en een klein pensioen.

Inkomensondersteuning is een must

De lage inkomensgroepen hebben het al lastig genoeg. Vliegenthart ziet hun stress om rond te komen: “Inkomensondersteuning is voor deze groepen nu echt een must. Het moet voor mensen veel makkelijker gemaakt worden om die te krijgen. Als het kan, zonder dat ze zich hoeven te worstelen door een oerwoud van ingewikkelde regels voor diverse toeslagen en andere potjes.”

Wat het in de praktijk betekent

Daarom rekent het Nibud nu ook het coalitieakkoord van de nieuwe regering door. “Op papier ziet het er hoopgevend uit. Dat komt vooral door de extra aandacht voor de laagste inkomens, zoals de verhoging van het minimumloon en de bijstandsuitkering.” Hij wijst ook op de aangekondigde versimpeling van de toeslagen. “Maar het belangrijkste is natuurlijk om te zien wat het echt in de portemonnee betekent.”

Berg aan spaargeld

Maar er is meer aan de hand. Terwijl de inflatie stijgt en de koopkracht afneemt, groeit de berg aan spaargeld. Tijdens de lockdowns heeft Nederland stevig gespaard, constateert het Financieel Dagblad (FD). Er is een berg van 40 miljard euro gespaard. Maar dat geld wordt niet meteen uitgegeven. In 2022 zou de consumptie 1,5 miljard euro hoger uitvallen, schat ABN AMRO. Dat heeft wel invloed op de economie, maar is geen wondermiddel, zegt het FD. Bovendien zijn het vooral de grootverdieners die zo’n spaarbuffer hebben. De inflatie tikt het zwaarst aan bij de mensen met de laagste inkomens.

Een snellere verlaging van de inkomensbelasting

De nieuwe regeringen van Nederland en zijn belangrijkste handelspartner Duitsland beloven hun strenge begrotingsregels een beetje los te laten. Want meer overheidsuitgaven jagen de economie aan. Maar de regering geeft al die miljarden niet direct in 2022 al uit. Gaan de burgers dan dit jaar al iets merken van een lastenverlichting die de inflatie drukt? Volgens het FD doet de overheid nog steeds te weinig voor de koopkracht in 2022. En dat terwijl de inflatie er stevig inhakt. Daarom zou een snellere verlaging van de inkomensbelasting nu het beste helpen tegen de koopkrachtdaling, zeggen de financiële experts.

Zie rekenvoorbeelden van koopkrachtdaling zoals door het Nibud berekend.

KBO-PCOB in brief aan Kamer: Draai ontkoppelingsplan AOW terug