Kwart miljoen kinderen leeft in armoede. “Politiek, doe iets!”

Rondkomen van 100 euro

Hilal uit Amersfoort en Thoke uit Rotterdam krijgen elke week van hun bewindvoerder  honderd euro op het pinpasje gestort. Daar moeten ze met hun hele gezin zeven dagen van rond komen. Het is sappelen. Reclamefolders worden doorgespit, en boodschappen doen is altijd een zoektocht naar de goedkoopste producten.

Beschermingsbewind

Zowel Hilal als Thoke zijn door persoonlijke omstandigheden in de  financiele ellende gekomen. Ze zochten hulp en kwamen onder Beschermingsbewind te staan. In praktijk betekent dit dat een bewindvoerder de zaken van het gezin overneemt. Deurwaarders en incassobureau’s melden zich voortaan bij de bewindvoerder en niet meer bij de voordeur van Hilal en Thoke. De bewindvoerder betaalt geleidelijk de schulden af. Je draagt als schuldenaar alles wat je verdient aan hem of haar af. En Beschermingsbewind betaalt op zijn beurt leefgeld aan Hilal en Thoke. In dit geval 100 euro, maar het kan ook 50 of 80 euro zijn. Daar moeten ze het jaren mee doen, totdat de schulden zijn afbetaald.

Stress

Elk dubbeltje omdraaien, in paniek raken als je teveel hebt uitgeven en nooit in staat zijn om iets extra’s te kopen. Het levert bij de ouders stress op. Deze stress slaat over naar de kinderen. Volgens neuropsycholoog Margriet Sitskoorn is armoede stressvol, en heeft dat negatieve invloed op de vorming van het brein. Kinderen krijgen daardoor te maken met leer- en geheugenproblemen, kunnen zich minder goed concentreren en doen het daarom doorgaans niet goed op school.

Bed

Maatschappelijk werker Jannine Speksnijder bezoekt gezinnen die in de problemen zitten en constateerde zelfs dat mensen geen geld hebben voor een extra bed. “Als kinderen tussen vader en moeder inslapen of zelfs op een matrasje op de grond, hebben ze geen goede nachtrust. De gevolgen op school laten zich raden: de concentratie is er niet met als gevolg slechte schoolpresentaties”. “Vaak wordt ook het ontbijt overgeslagen, krijgen ze een appel mee naar school voor lunch, en lopen ze in de winter nog rond in een zomerjasje”.

Schaamte

De schaamte om niet mee te kunnen doen is groot. Veel kinderen vertellen na de zomervakantie verzinsels aan hun klasgenootjes: “We waren in Italië en het was er prachtig”. In werkelijkheid hebben ze de hele vakantie thuis gezeten. Geld voor vakantie is er immers niet. Maar niet alleen voor vakantie, ook niet voor een verjaardagsfeestje, een uitje naar de Efteling of eens een lekker taartje op het terras. En ja, er zijn fondsen waar mensen met schulden aan kunnen kloppen zoals het Jeugdfonds Sport en Cultuur. Maar dan nog; aankloppen en hopen dat je iets krijgt, veel mensen doen het niet uit schaamte.

Sire

Wereldwijd staat Nederland op de 4de plek van rijkste burgers. Het gemiddelde netto-vermogen per persoon is 129.000 euro. Dat blijkt uit een recent onderzoek van de Duitse verzekeraar Allianz. Het is dan ook schaamteloos dat Nederland op het lijstje van aanpak kinderarmoede onderaan bungelt. Het lijstje bestaat uit 29 landen en wij staan op de laatste plek. Lucy van der Helm van Sire wordt er oprecht boos over. Ze doet namens Sire (opgericht door reclamemakers om maatschappelijke problemen aan de kaak te stellen) een dringende oproep aan een nieuw kabinet: “Pak kinderarmoede aan, toon politieke wil om het probleem op te lossen”.

Armoedegrens

Kinderarmoede uitbannen begint met het oplossen van de financiële problemen van de ouders. Iets meer dan 1 miljoen mensen leeft in Nederland op of onder de armoedegrens. Als huishoudens op of onder die grens zitten, zijn ze niet meer in staat om te kunnen voorzien in de basisbehoeften. Dat zijn de minimale voorwaarden die nodig zijn om menswaardig te kunnen leven. Van die 1 miljoen stond  eind 2020 liefst 614.000 geregistreerd als problematische schuldenaar. Volgens Lucy van der Helm komen de meeste gezinnen jaarlijks 3000 euro te kort.

Kwijtschelden is goedkoper dan innen

De totale jaarlijkse schuld van de mensen die in het rood staan bedraagt zo’n 3 miljard euro. Het complete apparaat (denk aan incassobureau’s, deurwaarders en ambtenaren) om de schulden te innen kost op jaarbasis 11 miljard. Van die 3 miljard schulden wordt jaarlijks daadwerkelijk 10 procent geind. Het zou dus veel goedkoper zijn als door alle schulden een dikke streep wordt getrokken. Daar heeft iedereen baat bij. De overheid voorop, want die bespaart daar als grootste schuldeiser het meeste geld mee. Maar dan moet er wel de politieke wil voor zijn.