Gemeentebelastingen stijgen fors: is de compensatie voor het ‘ravijnjaar’ 2026 nu al begonnen?

Wat is het ravijnjaar?

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) schrijft zonder omhaal dat “gemeenten in een financieel ravijn gaan vallen”. In 2026 is er namelijk een grote bezuiniging op het Gemeentefonds. Hierdoor dreigt driekwart van de gemeenten in financiële problemen te komen. Veel gemeenten staan sowieso al stevig in het rood. Met de grote stijgingen van de gemeentebelastingen, die de meeste burgers net ontvangen hebben in 1 envelop met daarin ook de WOZ-beschikking, lijken de gemeenten nu al op dat financiële rampjaar ‘voor te sorteren’.

De VNG luidt de noodklok voor de financiering van de Nederlandse gemeenten: “Het vorige kabinet heeft een nieuwe financieringssystematiek voor het Gemeentefonds aangekondigd en vooruitlopend daarop een korting op het Gemeentefonds doorgevoerd vanaf 2026. Die nieuwe systematiek is er nooit echt gekomen, maar de korting is wel blijven staan. Dat betekent dat gemeenten vanaf 2026 minder geld krijgen, terwijl ze wel al hun taken moeten blijven uitvoeren. Een bezuiniging dus.” Met andere woorden: de gemeenten zullen extra inkomstenbronnen aan moeten boren, met het oog op deze bezuinigingen in 2026. Niet geheel verrassend gaan de gemeentelijke belastingen alvast omhoog in 2025, zou de oplettende lezer geneigd zijn te concluderen.

Belangrijkste gemeentebelastingen en stijgingen

Lees hier een artikel over de verschillende gemeentebelastingen, die vallen onder de gecombineerde aanslag die met de WOZ-beschikking meekomt. Daar staat ook hoe u bezwaar kunt maken tegen de hoogte van de WOZ (zo maakt u automatisch tegelijkertijd bezwaar tegen de hoogte van de onroerendezaakbelasting [OZB], zie hier direct onder). Bij de Vereniging Eigen Huis kunt u eerst nog de WOZ-waardecheck doen.

Onroerendezaakbelasting (OZB)

De onroerendezaakbelasting (OZB) hangt af van de WOZ (Waardering Onroerende Zaken). En de waardepeildatum is 1 januari van het jaar ervóór. Dat is voor nu dus 1 januari 2024. De WOZ-waarde in 2025 is gemiddeld 5,4 procent hoger dan vorig jaar (toen de gemiddelde stijging 2,8 procent bedroeg). Dat betekent: méér belasting betalen.

Naast de OZB hanteren sommige gemeenten de WOZ-waarde vaak ook als basis voor de afvalstoffen- en rioolheffing. Gemeenten hebben overigens de vrijheid om zelf de grondslag te bepalen. De hoogte van deze heffingen verschilt per gemeente en is afhankelijk van de uit te voeren taken. De opbrengsten van belastingen worden door gemeenten vrij besteed aan allerlei publieke voorzieningen, zoals (sport)parken en zwembaden. Ook zaken als de financiering van de jeugdzorg lopen via het Gemeentefonds.

• De OZB stijgt gemiddeld met 6,2 procent naar 407 euro.
• In 56 gemeenten stijgt de OZB met meer dan 10 procent.
• Harde stijgers: Stadskanaal, Valkenburg aan de Geul en Loon op Zand (meer dan 20 procent).

Afvalstoffenheffing

• Stijgt gemiddeld met 5,3 procent (+ 17 euro).
• In 61 gemeenten stijgt deze met meer dan 10 procent.
• Grootste stijgers: Bladel (89 procent) en Nederweert (71 procent).
• Grootste dalers: Westerveld (-18 procent), Rheden en Oosterhout (beiden -10 procent).

Rioolheffing

• Stijgt gemiddeld met 4,3 procent (+ 10 euro).
• In 40 gemeenten stijgt deze met meer dan 10 procent.
• Grootste stijgers: Valkenburg aan de Geul (86 procent) en Den Helder (47,2 procent).
• Grootste daler: Renkum (-25 procent).

Beperkingen op belastingverhogingen

De OZB, toeristenbelasting en hondenbelasting mogen gemeenten vrij verhogen. De afvalstoffenheffing mag echter niet hoger zijn dan de daadwerkelijke kosten. Dus daar ligt nog wel een probleem voor de gemeenten om hun begroting sluitend te krijgen.

Gemiddeld betaalt een huiseigenaar 1.000 euro aan gemeentebelastingen in 2025, een stijging van 5,5 procent ten opzichte van 2024. De duurste gemeenten om in te wonen zijn Wassenaar (1.633 euro), Bloemendaal (1.631 euro) en Laren (1.597 euro).

(Bron: CBS, VNG, Consumentenbond, Vereniging Eigen Huis, AD, archief. Foto: Shutterstock)

WOZ-beschikking en de gecombineerde aanslag gemeentelijke belastingen komen er weer aan: zo werkt het