Energieprijzen kost ouderenzorg miljoenen
Verpleeghuizen, verzorgingshuizen en de thuiszorg (VVT) zijn veel geld kwijt aan de stijgende energieprijzen en andere kostenposten. Hun totale onkosten in 2022 zijn met 477 miljoen euro gestegen, oftewel bijna 8 procent. Maar dat zijn nog niet eens alle kosten. De huren zijn bijvoorbeeld nog niet eens meegerekend. Dat blijkt uit onderzoek van Intrakoop, inkoopcoöperatie van de zorg in opdracht van ActiZ, branchevereniging van zorgorganisaties.
Grote problemen op de loer
ActiZ en Intrakoop voerden een impactstudie uit naar de gevolgen van deze kostenstijgingen voor de sector. Hierbij is er gekeken naar de kosten van de belangrijkste producten en diensten die zorgorganisaties inkopen, zoals voeding, geneesmiddelen, inhuur van personeel, onderhoud en energie. Maar de uitkomsten zorgen ervoor dat ActiZ waarschuwt voor grote problemen. “Het aantal zorgorganisaties dat verlies lijdt, kan verdubbelen van 91 naar 186”, zegt de vereniging.
Te weinig kosten worden gedekt
Dat deze financiële problemen de kop opsteken, heeft te maken met een limiet op de vergoeding voor “materiële kosten”. Die vergoeding kan met bijna 2 procent stijgen, wat concreet betekent dat dat zorgorganisaties 175 miljoen euro aan hogere kosten in rekening kunnen brengen. Maar de resterende 302 miljoen euro is “niet gedekt door de hogere tarieven”, aldus ActiZ.
Waar komen de kosten vandaan?
De oplopende kosten komen vooral door de stijgende energieprijzen. Deze gaan gemiddeld met meer dan 24 procent omhoog. “Deze stijging is nog beperkt gebleven doordat veel zorgorganisaties in 2022 een vast contract hadden”, aldus ActiZ. Maar volgens de vereniging kunnen de prijzen tot 400 procent stijgen als de vaste contracten aflopen en zorgorganisaties een nieuw contract moeten tekenen.
Daarnaast heeft de thuiszorg last van krapte op de arbeidsmarkt. Die wordt erger doordat zorgmedewerkers uitvallen door toedoen van het coronavirus. Werkgevers moeten tijdelijke werknemers inhuren om de roosters rond te krijgen, en dat kost ze dit jaar 178 miljoen euro.
Temperatuur lager in de zorg
“De zorg voor ouderen en chronisch zieken gaat altijd door’, zegt ActiZ-voorzitter Anneke Westerlaken. “Maar dit soort prijsstijgingen zijn voor zorgorganisaties wel problematisch.” Volgens haar gaat dit namelijk ten koste van de ruimte om te investeren in medewerkers, capaciteitsuitbreiding en innovatie. “We zien dat zorgorganisaties nog kritischer kijken hoe ze kosten kunnen besparen of zoeken naar maatregelen om het energieverbruik te beperken. Denk bijvoorbeeld aan het verlagen van de temperatuur in algemene ruimtes of andersoortige verlichting. Maar die maatregelen zijn veelal ook al genomen in het kader van duurzaamheid. En besparingen kunnen nooit de enorme kostenstijging goedmaken die we nu zien, dat gaat ten koste van de zorg”, zegt Westerlaken.
Eenmalige compensatie gewenst
Daarom pleit ActiZ voor een eenmalige compensatie van zorgorganisaties voor de hogere inflatie voor de VVT-sector. Daarmee kan voor de meeste zorgorganisaties een dreigend begrotingstekort over 2022 voorkomen worden. De gestegen energiekosten, die lopen echter door tot in 2023. Het is verder nog onduidelijk of zorgorganisaties gebruik kunnen maken van de regeling ‘Tegemoetkoming Energiekosten’ die het ministerie van Economische Zaken ontwikkelt voor energie-intensieve mkb-bedrijven. Als de VVT daar niet of niet volledig onder valt, roept ActiZ op tot een afzonderlijke regeling voor de zorg.
(Bron: ActiZ, ANP. Foto: Shutterstock)