Chinese webshops zijn spotgoedkoop, maar kwaliteit en veiligheid zijn vaak onder de maat

Jeanine over teleurstellingen bij aankopen in webshop

Het is zeker niet de eerste keer dat Meldpunt aandacht besteedt aan kopen bij webshops van buiten de EU, lees: vooral bij Chinese webshops. MAX Ombudsman Jeanine heeft al eens tips gegeven hoe u teleurstellingen bij online aankopen kunt voorkomen. U kunt hier nog eens nalezen waar u allemaal op moet letten.

Oneerlijke concurrentie door pakjesregen uit China

Intussen is de tijd voortgegaan en is online shoppen nóg groter geworden met een ware pakjesregen uit China, aangevoerd met 12 vliegtuigen per dag richting Europa. Een pleidooi voor nieuwe invoerregels in De Telegraaf (11 september 2024) van de Nederlandse winkelbranche via het platform InRetail vestigt nogmaals de aandacht op dit fenomeen. Voor de Nederlandse winkeliers – gewone in winkelstraten en online – is het ‘ontwrichtend’.

De instroom van goedkope Chinese producten bedreigt de lokale retailsector. Dat ervaren ze als oneerlijke concurrentie. Europese bedrijven moeten zich namelijk wél houden aan strenge arbeids- en milieuwetgeving, wat leidt tot hogere prijzen. Chinese webshops daarentegen ontwijken intussen veel regels (milieu, veiligheid).

Plussen en minnen bij online shoppen

Maar voor de consument is het minstens zo belangrijk, want die wil weten waar die aan toe is. Er valt dan ook heel wat te plussen en te minnen over online shoppen. Elk voordeel heeft zijn nadeel en andersom.

Voor- en nadelen van Chinese webshops

Chinese webshops zoals AliExpress, Shein, en Temu trekken veel consumenten door hun extreem lage prijzen. Kleding, gadgets en accessoires zijn er vaak voor een fractie van de prijs van Europese alternatieven. Maar dit aantrekkelijke prijsvoordeel komt ook met enkele duidelijke nadelen.

Voordelen:

1. Lage(re) prijzen: producten uit Chinese webshops zijn vaak veel goedkoper door lagere productiekosten en grote schaalvoordelen.
2. Breed assortiment: deze platforms bieden een enorm aanbod aan producten, vaak inclusief nieuwe technologieën die nog niet op de Europese markt beschikbaar zijn.

Nadelen:

1. Onveilige producten: uit onderzoek blijkt dat een groot deel van de producten niet aan de Europese veiligheidsnormen voldoet. Speelgoed en elektronica bevatten vaak gevaarlijke stoffen.
2. Slechte(re) kwaliteit: producten zien er vaak op foto’s beter uit dan in werkelijkheid. Ze zijn nauwelijks duurzaam, want ze gaan kort mee, wat hergebruik en recycling bemoeilijkt.
3. Milieuvervuilend: het produceren en verschepen van producten vanuit China leidt tot een hoge CO2-uitstoot. Daarbij worden veel producten slecht verpakt en veroorzaken veel plastic afval.
4. Lange(re) levertijden: bestellingen kunnen weken of soms zelfs maanden onderweg zijn. Retourneren naar Chinese webshops is kostbaar en omslachtig.
5. Koopverslaving ligt op de loer vanwege die lage prijzen. Vooral de jeugd is hier bevattelijk voor.
6. Gebrekkige privacy: het gevaar bestaat dat kopers allerlei zaken weggeven. Bij Temu gaan de bestellingen via een app, waar technologisch erg veel mogelijk is. Klanten geven met hun eigen toestemming hun locaties prijs, alle Wifi-netwerken waar ze komen, eventueel zelfs de toegang tot hun fotobibliotheek. Vooral jongeren zijn hier erg gemakkelijk mee. Het bevestigt het beeld dat ‘als iets heel goedkoop is de klant zelf het product is’.

Luister voor wat die privacy aangaat ook eens naar deze uitzending (podcast) van EO’s Geld of je leven, uitgezonden op NPO Radio 1 (25 juni 2024). Joyce Donat van de Consumentenbond en de Vlaamse technologie-expert Vincent Nys bespreken daar een onderzoek van marktonderzoeker Gfk. Dat toont aan dat online shoppen in 1 jaar tijd is verdubbeld. Wij Nederlanders blijken ‘een volkje van de prijzen’ te zijn en ‘graag voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten.’ Maar er zit dus een addertje onder het gras: via de Temu-app geven kopers zomaar al hun persoonlijke data weg. Dat is gevaarlijk.

Oproep tot strengere regels voor webwinkels, Duitsland loopt voorop

In Duitsland zijn maatregelen genomen, zoals de verplichting voor Chinese webshops om transparanter te zijn over de productielocatie. Duitse beleidsmakers dringen verder aan op afschaffing van vrijstellingen op invoerrechten voor particuliere pakketjes. Dat moet direct gebeuren, dus zónder te wachten op Europese regels in 2028. Ook in Nederland wordt opgeroepen om vergelijkbare maatregelen te nemen en strengere douanecontroles in te stellen. “Er moet nú wat gebeuren. Morgen moet dit stoppen,” zegt directeur Jan Meerman van InRetail in De Telegraaf.

Tips voor veilig online shoppen bij Chinese webshops

De Consumentenbond en platforms als Thuiswinkel komen met waardevolle tips waar u als consument op moet letten als u van Chinese webshops wilt bestellen:

1. Kijk niet alleen maar naar de prijs: let op reviews en beoordelingen van verkopers.
2. Bereid u voor op extra kosten: denk aan btw, invoerrechten en afhandelingskosten.
3. Wees geduldig: ga uit van lange levertijden. Verzending kan weken/maanden duren.
4. Let op de kwaliteit: foto’s van de webwinkels kunnen misleidend zijn. Producten voldoen vaak niet aan Europese normen.
5. Er is veel namaak: de douane kan nepproducten onderscheppen. Inbeslagname van zulke bestellingen komt veel voor.
6. Pas op voor onveilige producten: elektronica, speelgoed en kleding kunnen giftige stoffen bevatten. Aan speelgoed kunnen scherpe randjes voor kinderen zitten.
7. Let op uw privacy (zie boven).

Tot slot verdient het aanbeveling om dit artikel van consumentenpsycholoog Patrick Wessels eens te lezen over de psychologische trucs die webshops (niet per se Chinese) met u uithalen als u een bestelling overweegt.

(Bron: De Telegraaf, Consumentenbond, NPO Radio 1, Thuiswinkel, Chinese Webshop, archief. Foto: Shutterstock)

Voorkom teleurstelling bij online aankopen: controleer deze zaken bij webshops voordat u bestelt