Asbest moet weg, wie gaat dat betalen?
Ruim driehonderdduizend huizen in Nederland hebben een dak met asbest. Volgens de wet moeten deze daken voor 1 januari 2025 weg zijn. Maar het weghalen van de asbest kost bakken met geld. Veel mensen kunnen dit niet betalen.
Asbest zit in golfplaten en in dakleien. De vezels zijn kankerverwekkend en daardoor al 30 jaar verboden om te gebruiken in de bouw. Als het aan Staatssecretaris Van Veldhoven ligt worden de daken per 1 januari 2025 verboden. Het gevolg: een kostbare asbestsanering en dakvervanging, die voor veel woningeigenaren nu al tot slapeloze nachten leidt. Want het vervangen van een gemiddeld dak kost snel tienduizenden euro’s per woning.
Blijven liggen
Sinds 1993 wordt asbest niet meer gebruikt in de bouw. Maar bestaande daken met asbest mochten blijven liggen. Bij veel woningeigenaren is bekend dat het dak asbest bevat, maar zolang men de dakbedekking laat liggen en er niet in boort of aan zaagt is er weinig tot niets aan de hand. Moet er wel onderhoud aan het dak gebeuren dan ben je aangewezen op gespecialiseerde bedrijven.
Weghaalwet
In 2010 maakt de SP werk van een wetsinitiatief om asbest voortaan als dak te verbieden. De wet is nu, bijna 9 jaar later in de Tweede Kamer behandeld en er wordt waarschijnlijk in februari over gestemd in de Eerste Kamer. Het verbod op een asbestdak geldt dan per 1 januari 2025. Huiseigenaren door het hele land voelen zich bekocht, in hun ogen moeten ze een goed functionerend dak onder druk gaan vervangen.
Subsidiepot leeg
Om het opruimen van de daken te stimuleren werd er een subsidiepot aangelegd, met daarin 75 miljoen euro. Die pot was niet alleen voor huiseigenaren, maar ook voor boeren die schuren hebben met grote oppervlaktes dak. Meer dan 80 procent van het totale asbest ligt op die schuren. Eind 2018 was de subsidiepot leeg, volgens het ministerie het bewijs dat de aanjaagsubsidie het effect heeft gehad. In dat jaar is ongeveer 12 miljoen vierkante meter asbestdak verwijderd, een verdubbeling ten opzichte van eerdere jaren.
Kosten stijgen
Maar veel mensen beklagen zich over de stijgende kosten die door asbestsaneerders worden berekend. Waar het ministerie uitgaat van ongeveer 10 euro per vierkante meter, blijkt in de praktijk dat bedrijven soms meer dan 200 euro per vierkante meter rekenen om een dak te vervangen.
Leenfonds
Nu de subsidiepot leeg is, kondigt Staatssecretaris Van Veldhoven eind januari een nieuw fonds aan, waarmee woningbezitters die de sanering niet kunnen betalen tegemoet worden gekomen in de kosten. Een lening moet deze mensen helpen. Hoeveel geld er in het fonds komt is niet bekend, maar woningeigenaren zullen geld moeten lenen om aan de overheidseisen te voldoen. Het ministerie hoopt dat het fonds nog in 2019 actief zal worden.
En nu?
Kunnen woningbezitters hier nog iets aan veranderen, of zit er niets anders op dan de wet te volgen? Hoe gaat de overheid ervoor zorgen dat alle daken op 1 januari 2025 zijn vervangen? En hoe kunnen de eigenaren van deze huizen financieel worden geholpen om aan deze eisen te voldoen? Morgen meer hierover in de televisie-uitzending van Meldpunt. 19:10 op NPO2.
[npo_player prid=”WO_MAX_15167330″]
Over asbest
Decennialang werd asbest gebruikt in de bouw. De natuurlijk vezels zijn ijzersterk en zijn heel brandveilig. De naam komt van het Griekse woord voor ‘onverwoestbaar’. Veel families wonen al jaren, of zelfs tientallen jaren in een huis met een asbestdak. In de jaren ’60, ’70 en ’80 werd in de bouw van woningen en boerenschuren veel asbest toegepast. Tot 1993 mocht asbest in de bouw worden gebruikt. Daarna werd het vanwege de schadelijkheid van de stof verboden. Vooral mensen die intensief met asbest hebben gewerkt kregen op latere leeftijd gezondheidsproblemen, waaronder zeldzame longkankervarianten.