Schade bij een val over een stoeptegel? Stel de wegbeheerder aansprakelijk
Even een ommetje maken en vervolgens plat op uw gezicht gaan, omdat de stoep er onbegaanbaar bij ligt. Meldpunt heeft in het verleden al verscheidene keren de vinger gelegd op de wond, ontstaan na een pijnlijke val over een loszittende stoeptegel. Bezuinigingen op wegonderhoud beloven geen snelle beterschap. Wie kan het slachtoffer aansprakelijk stellen voor (letsel)schade?
Elles stapt in een kuil en valt
Dit verhaal begint bij een lelijke val die Meldpunt-presentatrice Elles de Bruin maakt bij een wandeling in het voorjaar van 2021. Ze stapt in een kuil in de stoep en valt hard. In datzelfde jaar schrijft ze er een column over, getiteld: Plat op mijn gezicht door een gat in de weg.
Loszittende stoeptegels
Nog geen maand later wordt er een uitzending aan gewijd: Toenemende letselschade door struikelstoepen. Strekking van het verhaal is: “Gemeentes bezuinigen op straatonderhoud. Mag een gat in de begroting leiden tot een gat in de weg?” De slechte staat van het wegdek wordt in de uitzending gekscherend de ‘struikelboulevard’ genoemd.
Maar alle gekheid op een stokje, u zal er maar liggen. Ombudsman Rogier de Haan springt daarom in de bres voor de vele slachtoffers van zulke vervelende valpartijen op de stoep of het fietspad met pijnlijke gevolgen. Hij heeft ook de cijfers paraat: 5 slachtoffers per dag in heel Nederland. Dat zijn er ruim 1.800 in totaal per jaar.
Cursus valpreventie
Ouderen vallen vaker en harder dan jongeren, niet per se op straat, maar ook in huis. De cijfers van Kenniscentrum Letselpreventie VeiligheidNL spreken voor zich: elke dag overlijden 14 ouderen aan de gevolgen van een val. Daarom zijn er ook regelmatig waarschuwingen tegen valpartijen in het algemeen. Een cursus valpreventie kan dan uitkomst bieden. Op de site van VeiligheidNL kunt u een overzicht vinden. Wie weet hoe hij/zij zijn val kan opvangen, komt bij een eventuele val mogelijk met de schrik vrij. Tot zover dit korte intermezzo, terug naar de struikelstoepen, die voorkomen in heel ons land.
Omhoogkomende boomwortels
Afgelopen jaar besteedt Meldpunt andermaal aandacht aan zulke onfortuinlijke valpartijen op de stoep. Vaak zijn omhoogkomende boomwortels de oorzaak van het scheve stoepoppervlak. Gestruikeld op straat, wie is aansprakelijk? luidt de titel van het item in het programma. Ditmaal valt iemand over een uitstekende bout in het wegdek van een bedrijventerrein bij een bioscoop.
Onderhoud van de stoep en verantwoordelijkheid
Voordat we verder gaan met de aansprakelijkheidsvraag na de val, bespreken we eerst de kwestie van onderhoud en verantwoordelijkheid. Bij slecht onderhoud kan een valpartij ontstaan door bijvoorbeeld een losse stoeptegel of wortelopdruk door boomwortels. Dan moet daar door de verantwoordelijke iets aan gedaan worden.
Letselschadejurist Frederik Lieben zegt tegen EenVandaag (2 januari 2025): “De wegbeheerder – de gemeente dus – is verantwoordelijk voor de veiligheid.” Gemeentes moeten daarom oneffenheden aanpakken om ongelukken te voorkomen. Buiten de bebouwde kom is dat vaak de Provincie of Rijkswaterstaat. Gebrekkig onderhoud komt meestal voort uit een geldgebrek bij de gemeentes, die andere prioriteiten stellen.
Wanneer is de gemeente aansprakelijk bij een val op de stoep?
In genoemde uitzendingen van Meldpunt legt Rogier de Haan de vuistregel voor aansprakelijkheid uit. Oneffenheden van meer dan 3 centimeter worden als onacceptabel beschouwd. Dus bij een hoogteverschil van meer dan 3 centimeter kan het slachtoffer de gemeente aansprakelijk stellen. Maar deze moet dan wel bewijzen dat het defect de oorzaak was van de val. Het is belangrijk dat u foto’s maakt waarop het hoogteverschil duidelijk te zien is, adviseren zowel De Haan als Lieben.
Eigen verantwoordelijkheid
Voetgangers dragen ook eigen verantwoordelijkheid en moeten oplettend zijn. De Haan zegt dat de voetganger ook zelf zijn ogen goed moet gebruiken. Men mag er niet van uitgaan dat wegen en stoepen altijd zo perfect egaal zijn als een biljartlaken. Vooral ouderen lopen extra risico om te vallen. Maar let zelf ook op uw schoeisel. Zorg voor een lage hak, als u slecht ter been bent.
Tips bij aansprakelijkheidstelling voor schade na val over stoeptegel
Wie de schade wil gaan verhalen, doet er goed aan rekening te houden met de volgende zaken:
- Maak direct foto’s van de situatie, inclusief het hoogteverschil en uw verwondingen. Laat dat door anderen doen als u daartoe zelf niet in staat bent.
- Verzamel gegevens van getuigen die het ongeluk hebben gezien.
- Laat medisch onderzoek uitvoeren en documenteer het letsel.
- Stel de gemeente aansprakelijk door een brief of via een rechtsbijstandsverzekeraar.
- Schakel een letselschadejurist in. Dit kan vaak gratis tot 5 jaar na het incident.
Schadeposten die verhaald kunnen worden
Er zijn diverse schadeposten waarvoor u schadevergoeding kunt eisen:
- Medische kosten: kosten die niet door uw verzekering worden gedekt.
- Inkomensverlies: door tijdelijk niet kunnen werken.
- Huishoudelijke hulp: bij tijdelijke of langdurige ondersteuning.
- Smartengeld: immateriële schadevergoeding voor pijn en emotioneel leed.
(Bron: ANP, NOS, EenVandaag, VeiligheidNL, archief. Foto: MAX)