Waterschap heft jaren onterecht zuiveringsheffing, dit moet u betalen in het buitengebied
Niet elk huishouden in Nederland is op het riool aangesloten. Wie in het buitengebied woont, zuivert zijn afvalwater soms individueel. Ook bij Martje en Jappie Borger uit het Friese Achtkarspelen gaat het op deze manier. Maar over de zuiveringsheffing liggen ze met het waterschap in de clinch.
Betalen voor de IBA
Het woonhuis van het echtpaar Borger is niet aangesloten op de riolering. In 2010 krijgt ze van de gemeente Achtkarspelen een IBA-systeem: Individuele Behandeling van Afvalwater. Er worden zwarte ‘bollen’ in de grond gebracht waarin het afvalwater wordt gezuiverd en het via een pijpleiding in de sloot wordt geloosd. De IBA’s zijn in eigendom van de gemeente en daarvoor betaalt het echtpaar rioolbelasting aan de gemeente. Omdat het Wetterskip Fryslan medebeheerder is van de IBA, betaalt het echtpaar ook de zuiveringsheffing.
Deze belasting wordt geïnd door het Noordelijk Belastingkantoor. Het stel betaalt ieder jaar zo’n 170 euro aan het belastingkantoor, maar krijgt in 2024 te horen dat het bedrag vanaf 2016 ten onrechte is geïnd. 8 jaar lang dus. Maar vanwege de beleidsregels krijgen ze maar 5 jaren aan betaalde heffingen terug. Een strop van zo’n 500 euro. En dat vindt het echtpaar niet eerlijk.
Verschillende soorten belasting: rioolbelasting en zuiveringsheffing
Er zijn verschillende soorten belastingen die met de waterzuivering en het riool te maken hebben. U betaalt belasting aan de gemeente voor het weggooien van afvalwater in het riool. De meeste gemeenten laten u deze belasting betalen via de rioolheffing. Soms zitten de rioleringskosten bij de tarieven voor de onroerendezaakbelasting (OZB). De inkomsten van de rioolheffing gebruikt de gemeente voor het onderhoud en beheer van het riool.
Het waterschap gaat over het zuiveren van het afvalwater en kan de huiseigenaar een zuiveringsheffing opleggen. Deze zuiveringsheffing wordt uitgedrukt in ‘vervuilingseenheden’. Een huishouden van 2 of meer personen betaalt altijd 3 vervuilingseenheden. Een alleenwonende betaalt 1 vervuilingseenheid. En tot slot is er nog de verontreinigingsheffing. Die moet je betalen als je afvalwater in het oppervlaktewater loost. U kunt deze uitleg ook terugzien in dit beeldfragment.
Het ligt aan de beheerder
Welke belasting je in het buitengebied betaalt, is afhankelijk van het systeem dat je hebt en wie de beheerder daarvan is. Het echtpaar Borger heeft – net zoals veel huiseigenaren in het buitengebied – een IBA. Als de IBA in eigendom en/of beheer is van de gemeente, dan moet een huiseigenaar rioolheffing betalen aan de gemeente. Is het systeem in handen van het waterschap, dan moet er zuiveringsheffing worden betaalt.
Zijn beide partijen beheerder of hebben ze het systeem in onderhoud, dan moet een huiseigenaar zowel rioolheffing betalen aan de gemeente als zuiveringsheffing aan het waterschap. En is de IBA in eigendom én beheer van de huiseigenaar zelf, dan moet een huiseigenaar verontreinigingsheffing betalen aan het waterschap.
De hoogte van het bedrag van de waterschapsbelastingen verschilt van waterschap tot waterschap. Dat komt omdat de gebieden in Nederland van elkaar verschillen. Een laag gelegen gebied met veel kwetsbare natuur stelt andere eisen aan het waterbeheer dan een hoog gelegen stedelijk gebied. En daarom verschillen de hoogte van de uitgaven en wat er geint wordt bij de burger. Hoeveel u exact moet betalen, is te lezen op de website van uw eigen waterschap. Bent u het niet met een heffing eens, dan moet u binnen bepaalde periode bezwaar aantekenen.
Waterschap in de fout met zuiveringsheffing
Bij het echtpaar Borger gaat Wetterskip Fryslan in de fout. Ze heffen jarenlang zuiveringsheffing terwijl dat niet mocht. Want vanaf 2016 is het waterschap geen beheerder meer van de IBA en hadden ze ook geen heffing op mogen leggen. Als het belastingkantoor daar na 8 jaar pas melding van maakt, hoeven ze maar 5 jaar terug te betalen. Want zo zijn nou eenmaal de regels.
Ook als MAX Ombudsman Rogier de Haan zich met dit onderwerp bemoeit (zie uitzending van 17 oktober 2024), doet dit het Wetterskip niet van standpunt veranderen. Ze geven toe dat ze jarenlang fout zaten, maar het echtpaar had eerder bezwaar aan moeten tekenen. Het wrange is dat het echtpaar niet had kunnen weten dat er onterecht belasting geheven werd en daar ook geen aanleiding toe had. Wat zij nog kunnen doen, is klagen bij de Nationale Ombudsman. Of met andere gedupeerden – en dit zijn er honderden – contact opnemen met het waterschap en de gemeente Achtkarspelen. En als dat niet een positief resultaat oplevert, dan rest alleen nog een gang naar de rechter.
(Bron: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Rijksoverheid. Foto: Shutterstock)