Kwetsbaar, op leeftijd en dan breekt u uw heup…
Ruim 15.000 keer per jaar breekt iemand van 50+ zijn of haar heup. Maar als degene die de heup breekt al een kwetsbare gezondheid heeft, niet heel mobiel is en op leeftijd, dan zijn de kansen om te herstellen van een heupoperatie niet heel groot. De helft van hen overlijdt binnen een half jaar na operatie.
Overlijden of complicaties na heupoperatie
Detlef van der Velde, traumachirurg in het St Antonius Ziekenhuis Nieuwegein, zag dit maar al te vaak voorbij komen. Hij deed onderzoek naar duizenden heupoperaties om te kijken naar hoe het verder gegaan is met de patiënt na de reparatie van de breuk. Dat leverde best heftige cijfers op. Van de fitte ouderen overlijdt 1 op de 5 binnen 1 jaar na operatie. Van de kwetsbaarste patiënten zelfs 1 op de 3 binnen een kwartaal en de helft binnen 1 jaar. Ruim 40 procent van de patiënten krijgt complicaties na een operatie van een gebroken heup. Daarbij gaat het om longontstekingen, urineweginfecties en delier.
Is er een alternatief voor een heupoperatie?
Probleem is dat mensen nauwelijks meer mobiel worden. Een deel overlijdt zelfs heel kort na operatie. Van der Velde heeft jaren gezocht naar een alternatief voor operatie en dat is er nu. Met hele goede pijnbestrijding en palliatieve zorg wordt de kwetsbaarste patiënten een keuze geboden om op die manier de tijd die hen nog rest thuis of in een hospice door te brengen. De kwaliteit van die laatste dagen verbetert zo enorm. Dat blijkt uit reacties van patiënten en hun familieleden.
De voor- en nadelen van een heupoperatie afwegen
Van der Velde: “Je wilt het liefst niet overlijden in een ziekenhuisbed. Dan is een thuisomgeving of de warme omgeving van een hospice veel fijner.” De traumachirurg benadrukt dat het om een keuze gaat die de patiënt en familie voorgelegd krijgt. De voor- en nadelen van zowel opereren als met pijnbestrijding zonder operatie naar huis of hospice kunnen dan afgewogen worden. Vaak hebben mensen zelf al hun keuze gemaakt, en door de optie niet opereren maar pijnbestrijding ondergaan, kunnen ze daarmee hun laatste dagen doorbrengen, omringd door familie, vrienden of hun huisdier.
Patiënten maken vaak zelf al hun keuze
Zo ook Nienke Parie, van 73 jaar. Ze heeft uitgezaaide kanker en brak haar heup. Ze kreeg de keuze om naar huis of hospice te gaan met pijnbestrijding en was daar heel blij mee. “Ik had geen zin meer in een operatie, ik wil liever in een warme omgeving zijn. En ik heb mijn hondje hier.” Mevrouw Parie verblijft in hospice De Luwte en heeft er vrede mee dat ze hier haar dagen doorbrengt zonder pijn.
Ook de moeder van Monique Joosen kreeg de keuze, opereren of met pijnbestrijding naar huis of hospice: “Ze was heel blij dat ze de keuze kreeg voor goede pijnbestrijding. Een paar dagen na het gesprek en de keuze om niet te opereren, was er plaats in een hospice in Woerden. Daar is ze 8 februari naar toegegaan, en in de vroege ochtend van 9 februari is ze daar overleden. We zijn achteraf heel blij als familie dat mijn moeder de keuze voorgelegd kreeg. Mijn vader staat hier ook achter. We hebben voor moeder het beste gedaan waar ze vol achter stond.”
Speelt geld ook een rol in wel of niet opereren?
Toch rijst de vraag of kosten ook een rol spelen in het voorleggen van de keuze opereren of met pijnbestrijding naar huis of hospice. Van der Velde: “Nee, dat is een gevaarlijke indruk die mensen krijgen. Zeker, het scheelt miljoenen maar de basis is dat er jaarlijks duizenden ouderen zijn die niet meer een operatie willen. Die keuze, die kunnen we nu voorleggen, en binnenkort ook landelijk.”
Heupbreuk na val
Heupoperaties komen niet alleen voor bij slijtage van het lichaam, maar vaak ook na onvrijwillige valpartijen in of om het huis. Met een speciale cursus valpreventie kunt u dit proberen te voorkomen.
Vallen is voor ouderen te vaak dodelijk. Doe een cursus valpreventie