Voedselverspilling tegengaan? Zo doet u dat

Meest verspild, maar moet minder

Onder de meest verspilde producten per persoon vallen koffie en thee (23,2 liter), vast (5,1 kilo) en vloeibaar zuivel (14,2 liter), brood en deegwaren (7,3 kilo), groente (3,7 kilo) en fruit (3 kilo). En dat kan een stuk minder zijn. Sterker nog, dat moet minder zijn. De Verenigde Naties hebben namelijk afgesproken dat de wereldwijde voedselverspilling in 2030 gehalveerd moet zijn ten opzichte van 2015. Nederland heeft ingestemd met deze afspraken, wat betekent dat we 1 miljard kilo minder voedsel moeten verspillen in de gehele voedselketen.

Waarom minder verspillen?

Al het eten wat u zelf klaarmaakt of afhaalt wordt verbouwd, verwerkt, vervoerd, gekoeld en vaak warm gemaakt. Er wordt dus letterlijk en figuurlijk veel energie gestopt in maaltijden. Wanneer u eten weggooit, gaat (een deel van) deze energie ook verloren. Als alle Nederlanders 1 week lang niets zouden verspillen, dan besparen we ruim 23 miljoen maaltijden en 40 miljoen kilo aan CO2 uitstoot. ”Minder voedsel verspillen is een van de beste oplossingen om klimaatverandering tegen te gaan,” vertelt Timmermans. Daarnaast kunt u door minder te verspillen uzelf ook moeite en geld besparen. ”Gemiddeld verspillen we per persoon zo’n 120 euro per jaar,” zegt de directeur. Dat lijkt misschien niet veel, maar per gezin kan dat neerkomen op zo’n 400 euro per jaar.

Oplossing ligt niet alleen bij de consumenten

Ondanks dat u er altijd goed aan doet om minder te verspillen, ligt de oplossing niet alleen bij consumenten. ”Het doel om minder voedsel te verspillen, slaat op alles en iedereen in de keten. En in vergelijking met de rest van die keten is de consument eigenlijk al het best bezig. Zij hebben de grootste verlaging van allemaal in de periode 2010-2019”, aldus Timmermans.

Ook supermarkten en de levensmiddelen industrie zetten volgens de directeur grote stappen. In de horeca en primaire sector gaat de vermindering volgens Timmermans juist het traagst. Toch valt er volgens hem nog overal winst te behalen en is het allemaal niet zo zwart-wit. ”Door supermarkten wordt bijvoorbeeld nog heel veel brood retour gestuurd. En als we kijken naar wat het beste is voor het milieu, dan zouden we ons meer moeten richten op het minder verspillen van vlees- en zuivelproducten. Zo gaat er bij kaas al zo’n 3 tot 5 procent verloren als de korst wordt afgesneden. Een kaas ontwikkelen met een eetbare korst zou daarom een betere optie zijn.”

In gesprek

Om verspilling te verminderen bij zowel consumenten als sectoren en bedrijven, is het volgens Timmermans van belang om samen in gesprek te gaan. ”Als consumenten aangeven waar zij wel of geen behoefte aan hebben, denk aan porties en de hoeveelheid van het aanbod in bijvoorbeeld winkels en de horeca, dan kan daar rekening mee worden gehouden.”

Hoe pakt u voedselverspilling aan?

Om zelf minder eten en drinken te verspillen, kunt u een aantal dingen doen. ”Hou om te beginnen eens bij wat u weggooit. Dan ziet u waar het probleem zit en dat u waarschijnlijk meer verspilt dan u denkt”, vertelt Timmermans. Hieronder geven we nog een aantal andere tips.

• Controleer wat u al in huis heeft: tot hoelang is het eten en drinken houdbaar? Moet iets op? Verwerk dit dan zo snel mogelijk in een gerecht. Check wel eerst of er een ’ten minste houdbaar tot'(THT), of ’te gebruiken tot’ (TGT) houdbaarheidsdatum op het product staat. In het eerste geval zijn producten meestal langer houdbaar. Meer weten? We leggen het in dit artikel verder uit.
• Is bijvoorbeeld de harde kaas beschimmeld? Gooi dit dan niet meteen weg, maar snij het beschimmelde stuk af. Daarna is de kaas gewoon eetbaar. Doe dit overigens niet bij al het beschimmelde eten. Controleer hier bij welke producten u goed moet opletten.
• Vries eten in voor, of op, de houdbaarheidsdatum. Zo kunt u dit een stuk langer bewaren. Dit kunt u ook doen met restjes. Zo heeft u voor bijvoorbeeld een drukke dag snel een maaltijd.
• Heeft u oud brood? Maak hier dan bijvoorbeeld croutons van, maak een tosti of rooster het brood. Zo hoeft u niets weg te gooien.
• Check op hoeveel graden uw koelkast ingesteld is en zet deze op 4 graden als dit nog niet het geval is. Met deze temperatuur blijft het meeste eten en drinken langer goed.
• Kook op maat. Bereken voordat u aan een gerecht begint hoeveel u precies nodig heeft voor het aantal personen waarvoor u iets klaarmaakt. Op die manier kunt u restjes en eventuele voedselverspilling voorkomen. Dit kunt u zelf plannen, maar kunt u ook laten doen door middel van maaltijd boxen die u bestelt.
• Door gebruik te maken van initiatieven zoals Too Good To Go, gaat u ook voedselverspilling tegen. Via deze app kunt u een box, tegen een lage prijs, reserveren met allerlei producten die de winkel uitgaan. Dit kunnen verse producten zijn, die vanwege regelingen maar 1 dag in de winkel mogen liggen, producten die minder goed verkopen vanwege het seizoen of producten die bijna over de houdbaarheidsdatum zijn. U kunt meestal zelf kiezen wat voor box u wilt aanschaffen, de precieze inhoud is echter vaak onduidelijk.

Doe de check

Tot slot kunt u op de website van Samen Tegen Voedselverspilling meer lezen over voedselverspilling en de gratis test doen om te zien wat u nog meer kunt doen om verspilling tegen te gaan.

Eten over de datum? Dit kunt u doen

(Bron: Samen Tegen Voedselverspilling, Voedingscentrum. Foto: Shutterstock)