EU beveelt bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker aan na studie Erasmus MC
Naar aanleiding van een grootscheepse studie van het Erasmus MC pleit de Europese Commissie voor invoering van een landelijke prostaatkankerscreening van mannen tussen de 55 en 65 jaar. Harry de Koning, hoogleraar evaluatiescreening in het Erasmus MC, deed het onderzoek en licht dit toe in Meldpunt.
Europa verslaat kanker
Afgelopen zomer werden de resultaten van de studie van het Erasmus MC gepubliceerd. Naar aanleiding hiervan pleit de Europese Commissie nu voor invoering van een bevolkingsonderzoek. Als onderdeel van het breed opgezette ‘Europe’s Beating Cancer Plan’ (Europa verslaat kanker) stelt de EU 100 miljoen euro beschikbaar om deze plannen te realiseren.
Het onderzoek, waarbij 43.000 mannen in Nederland werden gevolgd, begon in 1991. De studie maakt deel uit van het ERSPC (European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer). In totaal werden hiervoor gegevens van 182.000 mannen in 8 Europese landen geanalyseerd.
Test nu nog vaak op te late leeftijd
Harry de Koning van Erasmus MC vindt de conclusies dusdanig positief “dat er nu echt iets moet gebeuren.” De Koning: “Een goed screeningprogramma levert uiteindelijk meer op dan wat er nu gebeurt: willekeurig testen op een verkeerde leeftijd. Nu worden mannen vaak op te late leeftijd pas getest. Tussen de 55 en 65 jaar zou beter zijn.”
Een brede screening zou volgens hem ook bijdragen aan betere voorlichting en zorg. Bij vroege opsporing is prostaatkanker bovendien beter te behandelen. Dit is niet alleen kostenbesparend, maar zorgt ook voor minder ernstige complicaties, zoals impotentie en incontinentie.
Organisaties heroverwegen hun standpunt
Volgend op de aanbeveling van de Europese Commissie hebben verschillende organisaties aangekondigd hun standpunt over het bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker te heroverwegen.
KWF Kankerbestrijding
KWF Kankerbestrijding vindt een bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker “op dit moment niet wenselijk.” Maar KWF gaat de komende tijd met relevante stakeholders (onderzoekers, behandelaars, patiëntenvereniging) in gesprek om voor- en tegenargumenten te verzamelen waarmee ze “hun standpunt kunnen herformuleren.”
Huisartsen
De beroepsorganisaties van Nederlandse huisartsen (NHG en LHV) schrijven momenteel samen een nieuwe Standaard Prostaatkanker die ze in de loop van 2023 verwachten te publiceren. Daarin zullen ze de gezamenlijke besluitvorming tussen huisarts en patiënt benadrukken.
Prostaatkankerstichting
Patiëntenorganisatie Prostaatkankerstichting is van mening dat de veranderde balans in de voor- en nadelen van screening een wetenschappelijke heroverweging van bevolkingsonderzoek rechtvaardigt. Daarbij denken zij aan een risicogerichte benadering.
Ministerie van VWS
De conclusie van Erasmus MC is gebaseerd op een 20 jaar durend onderzoek. Toch zegt het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) dat er meer onderzoek moet komen naar de effectiviteit van een bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker. Lees hier de volledige Reactie Ministerie VWS.
Urologen
De Nederlandse Vereniging voor Urologie blijft vooralsnog tegen een bevolkingsonderzoek en is vooralsnog niet van plan hun standpunt te wijzigen. Uroloog Arjen Noordzij licht dit in Meldpunt toe.
Kijk Meldpunt vrijdag 11 november 2022, om 19.50 uur op NPO 2
(Foto: MAX)