Sneeuwetiquette: Moet ik mijn stoep schoon vegen en waar haal ik zout?

Sneeuwetiquette

Wanneer de sneeuw precies valt, dat weet je nooit zeker. Maar wel dat die dag elke dag dichterbij komt. Maar wat moet de burger dan doen? Is het verplicht om de stoep voor je deur te vegen? Moet je zout strooien? Zijn er boetes als je het niet doet? Of staat het gewoon netjes om het te doen? Dat zou je “sneeuwetiquette” kunnen noemen. Meldpunt ziet in gesprek met advocate Lisette van den Muyzenberg van Bewust Letselschade Advocaten uit Eindhoven dat het allemaal best meevalt.

Wettelijke aansprakelijkheid bij schade door gebrek aan de weg

Van den Muyzenberg is de schrijfster van het juridische artikel “Aansprakelijkheid bij schade door gladheid en sneeuw.” Als advocate is zij er meer geïnteresseerd in of iets verplicht is. Daarna pas zal ze op het bestaan van een “sneeuwetiquette” ingaan. “De wegbeheerder is per definitie wettelijk aansprakelijk bij schade door een gebrek aan de weg. Of hij het nu weet of niet dat er een stoeptegel omhoogsteekt of een kuil in de weg zit,” legt ze uit. “Daarnaast heeft de wegbeheerder een zorgplicht voor de veiligheid van de weggebruiker. Binnen de bebouwde kom is dat de gemeente.”

Hoe zit met de zorgplicht bij gladheid door sneeuw of ijzel?

“Gladheid door sneeuw of ijzel is geen gebrek van de weg, maar de zorgplicht geldt wel. Gemeenten mogen hun eigen afwegingen maken bij het uitvoeren van die zorgplicht. Bij gladheidsbestrijding is er een grote mate van beleidsvrijheid. De gemeente mag prioriteiten stellen op basis van het belang van bepaalde wegen. Ze hoeven namelijk niet overal en kunnen ook niet overal tegelijk strooien. Er geldt bijvoorbeeld geen strooiplicht voor stoepen. Financiële afwegingen en milieuoverwegingen spelen ook een rol.”

Er moet wel een sneeuwplan of gladheidsbestrijdingsplan klaarliggen op het gemeentehuis. Vaak gaan hoofdwegen en fietspaden voor. Het Rijk zorgt voor de snelwegen. De provincie zorgt voor de wegen buiten de bebouwde kom. “Het gaat erom dat de wegbeheerder zich voldoende inspant. Ze hoeft niet in te staan voor het resultaat van een niet gladde weg.”

Heeft de burger ook een zorgplicht?

De burger heeft die zorgplicht niet voor het schoonvegen van de stoep voor zijn huis. Want die is eigendom van de gemeente. Al meer dan 10 jaar geleden is die verplichting verdwenen uit de Algemene Politie Verordeningen. Toch is er wel een uitzondering waarschuwt Van den Muyzenberg: “De burger is verantwoordelijk voor zijn eigendom. Denk bijvoorbeeld aan het pad van de voordeur naar het trottoir of de weg. Veel mensen weten het niet, maar soms zijn ze ook eigenaar van het steegje achter het huis.”

Abnormale gladheid

“De rechterlijke uitspraken over aansprakelijkheid voor glijpartijen door vorst hangen sterk af van de omstandigheden. Gaat het om een besloten bedrijventerrein of een voor publiek toegankelijke plek? Is het bijvoorbeeld de uitgang van een restaurant? Is de gladheid zichtbaar – bij sneeuw – of niet, zoals bij ijzel? Wat is de mate van gladheid? Kwam de gladheid snel en onverwacht opzetten of was die lang te voren voorspeld?

Toch is er wel een regel uit de uitspraken te halen. Gladheid bestrijden of waarschuwen is alleen verplicht bij abnormale gladheid, die ook voor de normaal oplettende bezoeker gevaarlijk kan zijn,” zegt Van den Muyzenberg. “Het maakt ook uit of de gladheid er al dagen is en het terrein steeds opnieuw weer opvriest, of dat de gladheid snel en onverwacht komt opzetten. Het in stand houden van een langer bestaande, gevaarlijke situatie is in strijd met de zorgplicht van de wegbeheerder.”

En de hoffelijkheid dan?

Uw tuinpad van de straat naar uw voordeur kunt u maar beter wél sneeuwvrij houden. Straks valt de postbode of uw oude buurvrouw die een kopje suiker komt lenen. En dan kunt u wel aansprakelijk worden gesteld. Maar als er voor de stoep voor uw huis geen duidelijke regels bestaan, is er dan zoiets als een “sneeuwetiquette?” Daar is Van den Muyzenberg heel praktisch in: “Het hoeft dus niet. Maar je wilt natuurlijk niet dat er iemand voor jouw huis uitglijdt en een been breekt. Je zou kunnen zeggen dat het hoffelijk staat tegenover je buren en de postbode om je stoepje te vegen. Dat is veiliger. Maar ook voor jezelf is het fijner.”

Zout strooien

Als u dan toch aan het vegen bent. Strooi dan ook wat zout. Dat is te koop bij alle grote doe-het-zelvers, zoals Praxis. Kwantum, Karwei en Hornbach. Neem meteen een stukje straat mee. Wie meent ook voor de buren te moeten vegen: vraag het eerst even beleefd. Het kan zijn dat ze zich onder druk voelen staan door uw werk. Voor u het weet begint u met uw goede daad een burenruzie. Met een klein beetje humor kan dat weer eindigen in een sneeuwballengevecht.

Veeg de sneeuw naar de kant

Voor wie zich niet laat afstoppen en de sneeuw toch wil opruimen, zijn er nog een paar tips. Veeg het in elk geval naar de kant. Daar hebben anderen er het minst last van. Stapel het ook niet te hoog. Want dat blijft veel te lang liggen. Veeg het liefst alleen vers gevallen sneeuw. Anders maakt u het juist erger. Sneeuw die al wat langer ligt, is vaak helemaal platgelopen. Als u daar de bovenlaag afveegt komt er een veel gladdere laag tevoorschijn. En dan heeft u eigenlijk een schaatsbaan gecreëerd. Maar het scheppen van een gevaarlijke situatie kan ook leiden tot aansprakelijkheid. Het is altijd goed om een aansprakelijkheidsverzekering te hebben.

Met de camper op pad in de winter? Bekijk deze tips