Pincode afgekeken, pas gestolen en al het geld weg. Wat kunt u doen?

Dagje Florence

In Italië besluit familie van der Meulen een dagje naar Florence te gaan. Ze parkeren de auto buiten het centrum en reizen verder met de tram. Einde dag hetzelfde verhaal; de heer Van der Meulen koopt tramkaartjes op het station en stopt deze – inclusief pinpas – in zijn borstzak. Zo reist het gezin opgewekt terug richting auto.

1500 euro weg

De volgende dag als hij wakker wordt, controleert de heer Van der Meulen zoals altijd zijn rekening. Tot zijn grote verbazing ziet hij dat er – op verschillende tijdstippen – ruim 1500 euro is afgeschreven. Zijn pinpas blijkt verdwenen.

Duw

De heer Van der Meulen weet niet precies wanneer zijn pas is gestolen. Wel weet hij wanneer hij deze voor de laatste keer gebruikte. Namelijk toen hij de tramkaartjes kocht. Daarvoor moest hij pinpas en -code gebruiken. Ook weet hij nog dat tijdens de transactie tegen hem aan werd aangeduwd.

ING blijft stil

Hij doet aangifte in Italië, belt zijn bank om melding te doen en rijdt dan met een nare nasmaak terug naar Nederland. Thuis zoekt van der Meulen meerdere keren contact met de ING. Maar een antwoord blijft uit. Tot een jaar later de claim tot zijn grote verbazing wordt afgewezen.

De ING schrijft: ‘Eén van de feiten die op grond van die informatie onomstotelijk is aangetoond is, dat bij alle bewuste opnames gebruik is gemaakt van uw betaalpas. Hierbij werd de geheime pincode ingetoetst. Hoe de pincode in handen is gekomen van derden is voor ons niet vast te stellen. Toch hebben derden de beschikking gehad over uw pincode.’

Na bemoeienis van MAX Ombudsman Rogier de Haan besluit de ING alsnog tot uitkering van schadevergoeding over te gaan.

Wat mag je eigenlijk van je bank verwachten wanneer je slachtoffer bent zoals dhr. Van der Meulen?

In het geval van de heer Van der Meulen lijkt het erop dat hij slachtoffer is geworden van ‘shouldering’. Tijdens het pinnen is er hoogstwaarschijnlijk meegekeken door criminelen waarna zijn pinpas is gestolen en er grote bedragen zijn opgenomen. Er is eigenlijk maar één reden om in zo’n geval een schadevergoeding af te wijzen, namelijk grove nalatigheid van de klant. Dit houdt bijvoorbeeld in dat je je pincode bij de pas bewaart in je portemonnee. In het geval van de heer Van der Meulen was hier geen sprake van.

Meekijken bij pinnen, hoe vaak gebeurt dit eigenlijk nog?

Het gebeurt duizenden keren per jaar. De schade als gevolg van gestolen of verloren bankpassen is in een jaar tijd zelfs bijna verdubbeld, van 3,32 miljoen euro in 2018 tot 6,61 miljoen euro in 2019.

Toch wel opvallend die toename aangezien we zijn met zijn allen bijvoorbeeld toch steeds vaker contactloos betalen?

Klopt. Ruwweg 85 procent van alle pinbetalingen is nu contactloos. Betaalvereniging Nederland schat dat bijna 8 van de 10 contactloze betalingen tot 50 euro aan de kassa zónder pincode wordt gedaan. Het klassieke ‘shoulderen’ – meekijken tijdens het pinnen – lijkt hierdoor inderdaad af te nemen. Criminelen verzinnen echter ook weer alternatieve manieren om slachtoffers hun bankpassen afhandig te maken. Ze verleiden slachtoffers bijvoorbeeld om een bankpas op te sturen en de bijbehorende pincode af te geven. Ook spelen fraudeurs in op de actualiteit. Tijdens de coronacrisis wordt mensen – zogenaamd uit naar van de bank – verzocht hun huidige bankpas op te sturen voor een nieuwe ‘antibacteriële’ bankpas.

We kennen de bekende tips om geen slachtoffer te worden van ‘shouldering’. Scherm je pincode af, zorg dat niemand dichtbij staat als je pint, maar wat zijn andere bruikbare adviezen?

Beperk de daglimiet voor het pinnen met je pas. Betaalvereniging Nederland adviseert daarnaast zoveel mogelijk contactloos te betalen. Veilig contactloos betalen zónder pincode is mogelijk bij bedragen tot en met 50 euro. En ben je toch slachtoffer geworden; meld verlies of diefstal van je betaalpas onmiddellijk bij je bank en laat je pas blokkeren. Mocht er dan toch nog geld verdwijnen dan is dat per definitie voor het risico van de bank. Doe ook altijd aangifte bij de politie.