Zorgpersoneel worstelt met lockdown verpleeghuizen

Bezoek verpleeghuizen

Videobellen met oma, contact via het raam en hoogwerkers die voor verpleeghuizen staan. We wennen langzaam aan deze taferelen tijdens corona. Toch blijft het gemis van familie en geliefden groot. In veel verpleeghuizen is het coronavirus binnen, maar de familie kan er niet bij. Ouderen en kwetsbaren zitten soms wekenlang in quarantaine op hun kamer, stoppen met eten, of snappen de situatie niet. ‘Gaat het nou om kwaliteit of kwantiteit van leven?’, vraagt men zich steeds vaker af. Het zijn onmogelijke dilemma’s.

Schrijnende situaties

Ellen (51) werkt op een ‘cohort afdeling’ in een Brabants verpleeghuis. De instelling is hard getroffen door het coronavirus. Op een ‘cohort afdeling’ verblijven alleen bewoners die besmet zijn met corona. ‘Ik zou echt willen smeken dat de mensen hun familie weer kunnen zien’, vertelt ze. Ze was eerder geen voorstander van bezoek, maar ze ziet wat het met de bewoners en familie doet. Binnen een week tijd overlijden vier mensen op haar afdeling aan het virus. De familie mag er alleen de laatste uurtjes bij zijn, maar dat is vaak het moment dat er geen gesprek meer mogelijk is.

Tekort geschoten

Het werk is emotioneel zwaar. Hoewel ze harder werkt dan ooit, vindt Ellen dat ze tekortschiet. ‘Je holt van de ene Coronapatiënt naar de andere.’ Even stopt ze met praten en denkt ze na. ‘Coronapatiënt… dat klinkt al niet goed. Ik heb het over mensen!’ Het is rennen en vliegen op de afdeling. Van het toedienen van medicijnen, tot het schoonmaken van kamers, er zijn weinig rustmomenten. ‘Je bent een robot aan het uithangen, maar er is meer dan dat.’ Naast het meten van de koorts en de bloeddruk, mist ze de menselijke kant. ‘Je wil iemand een schoon laken aanbieden als die ligt te zweten in bed. Of even aan het bed zitten en iemands hand vasthouden wanneer die op sterven ligt. De familie kan het niet. En wij eigenlijk ook niet.’ Het doet pijn dat ze dat niet kan bieden. ‘Het is juist die extra aandacht en liefde waarom je voor het vak gekozen hebt.’ 

Geen familie, wel nieuwe opnames

Ieder verpleeghuis werkt met een ander beleid. De ene heeft een opnamestop en bij de ander gaan nieuwe opnames gewoon door. Voor Josje (43) is dit onbegrijpelijk. Ze werkt in een verpleeghuis in Noord-Holland op een afdeling waar (jonge) mensen wonen met een lichamelijke beperking. ‘Bewoners zijn bang voor nieuwe mensen die binnenkomen’, vertelt Josje. Nu de thuiszorg afneemt, hebben mensen meer zorg nodig. ‘Het is frusterend om te zien. Familieleden geven hun vader of moeder bij de deur af. Ze kennen ons niet en moeten alleen mee naar binnen. Waar breng je ze heen? Dat weten ze niet. Wat denk je wat voor angst dat geeft?’ Josje is voor een versoepeling van de bezoekregeling omdat ze ziet wat het met de bewoners doet. ‘Iedere dag wordt aan ons gevraagd: denk je dat het beter wordt? Ik moet de hele tijd zeggen dat familie niet mag komen. Het is een psychologische oorlog.’

Opname tijdens corona

Ook bij Floor (38), werkend in een Brabants verpleeghuis, gingen nieuwe opnames door. ‘Het is heftig om je moeder voor de deur af te leveren met een tasje kleren.’ De familieleden en de nieuwe bewoner kunnen vooraf niet eens de kamer zien. ‘Na de eerste week van de lockdown komt er een nieuwe bewoner de instelling binnen. Maar al snel wordt ze ziek.’ Dagelijks belt Floor met de familie om te vertellen dat het slechter gaat. Vanwege de grote druk op de wachtlijsten, moeten kamers snel gevuld worden. De thuiszorg is afgenomen en veel ouderen komen hierdoor in de knel. Helaas is de nieuwe bewoner na twee weken overleden door het coronavirus. ‘Als we families vertellen dat er nu plek is, geven mensen aan dat ze liever even wachten met opname. Er is nu een opnamestop.’

Groot risico

Danielle (47), werkt in een verpleeghuis in Overijssel en vindt het toelaten van bezoek te vroeg. ‘Je mist de gezelligheid, de aanloop en veel vrijwilligers gaan normaal gesproken wandelen met bewoners. We zien mensen achteruit gaan.’ Maar de angst voor het virus is groot. ‘Als het virus binnenkomt, denk ik dat alle bewoners op mijn afdeling het niet overleven. Het blijft dubbel, want wij kunnen het ook binnen brengen. Maar hoe meer mensen je binnenhaalt, hoe meer kans dat het virus binnenkomt.’

Contrast

De buitenwereld staat in schril contrast met de verpleeghuizen. ‘Ik verbaas me iedere keer hoe gewoon de wereld nog is als ik buiten loop. Ik ben iedere dag bezig met zieken en mensen die doodgaan’, vertelt Floor. Daarnaast is het voor mensen in de zorg moeilijk uit te leggen aan anderen. Ellen: ‘Het is zo’n andere wereld op je werk. Je vertelt wel eens iets aan iemand, maar mensen begrijpen het niet.’ Hoewel de coronapiek iets lijkt af te vlakken, is de druk op de zorg nog lang niet voorbij. Het is een duurloop die ze nog lang moeten volhouden. ‘Je ziet van dichtbij wat het met bewoners doet, dus mensen in de zorg gaan altijd door’, vertelt Josje. Het is het ‘zorghart’ dat spreekt. ‘Hebben we een tekort aan beschermingsmiddelen? Nou, dan doen we morgen een plastic zak om en gaan we toch weer naar werk. Zo werkt de zorg.’

Geen bezoek in verpleeghuis: ‘Mijn moeder is gekidnapt’